WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZĄCE WYKONANIA KÓŁ ZĘBATYCH
W ZSRR opracowano obecnie następujące normy dotyczące tolerancji wykonania kół zębatych: dla kół zębatych walcowych normę GOST 164346 i dla kół zębatych stożkowych normę GOST 175842.
Według tych norm koła zębate do wszystkich rodzajów maszyn podzielono na 4 klasy dokładności.
Główne wymagania dotyczące dokładności kół zębatych 2 i 3 klasy, najczęściej stosowanych w samochodach i ciągnikach, podano w tabl. 13 i 14. Ponadto obowiązuje norma GOST 27950, w której podano główne warunki techniczne dotyczące wykonania i zasady odbioru walcowych i stożkowych kół zębatych o zębach prostych do ciągników (do skrzynek biegów, tylnych mostów, przekładni głównych i pomocniczych, mechanizmów sterowania itp.).
Dokładność głównych wymiarów oraz dopuszczalne odchyłki od prawidłowego wzajemnego położenia kół zębatych w samochodach i ciągnikach ustalono według wspomnianych norm i normalnych wymagań rysunków wykonawczych jak następuje:
a)dokładność średnicy otworu piasty (lub czopa u kół zębatych wałkowych) — nie niżej 2 klasy;
b)odchyłki od prostopadłości czół piasty (bicie czół) — 0,015 —. 0,02 mm dla małych i średnich kół zębatych oraz 0,03 0,04 mm dla kół zębatych o średnicy powyżej 200 mm;
c)odchyłki średnicy zewnętrznej, szerokości wieńca, szerokości piasty itp. — wg 4 i 5 klasy dokładności oprócz kół zębatych do pomp olejowych, w których zewnętrzną powierzchnię wierzchołków zębów obrabia się wg 2 i 3 klasy.
Twardość roboczych powierzchni zębów nawęglanych w kołach zębatych przenoszących znaczne siły wynosi 56 63 HKC, głębokość nawęglania obrobionych powierzchni zębów — 1,1 J 2,0 mm. Zęby kół zębatych podlegających cyjanowaniu mają zwykle głębokość warstwy utwardzonej 0,5 0,8 mm.
Twardość pozostałych powierzchni kół zębatych zwykle nie przekracza 180 270 HB.
Gładkość powierzchni otworów piasty i przylegających czół powinna odpowiadać klasie 7 i 8. Wymagana gładkość powierzchni zębów podana jest w tabl. 15.