ROZRUSZNIK
Podczas uruchamiania silnika mogą wystąpić następujące niedomagania rozrusznika: rozrusznik nie włącza się lub nie rozwija normalnej prędkości obrotowej, włącznik okresowo włącza się i wyłącza, zębnik rozrusznika zaklinowuje się w wieńcu zębatym koła zamachowego, następuje zacinanie się lub poślizg sprzęgła.
Rozrusznik nie włącza się lub nie rozwija normalnej prędkości obrotowej wskutek: znacznego rozładowania akumulatora, nieprawidłowego połączenia końcówek przewodów z zaciskami włącznika i biegunami akumulatora, znacznego zużycia lub zacinania się szczotek w trzymadłach, osłabienia ich sprężyn, zaolejenia, opalenia lub znacznego zużycia komutatora, opalenia styków włącznika, zacinania się wałka wirnika w łożyskach lub tp.
Szczotki zużyte więcej niż w 75%> należy wymienić na nowe, które dokładnie dociera się do komutatora. Docieranie szczotek, sprawdzanie siły ich docisku i czyszczenie komutatora odbywa się tak samo, jak przy obsłudze prądnicy (str. 290). Osłabione sprężyny wymienia się na nowe. Należy przy tym pamiętać, że nadmierny docisk przyspiesza zużycie szczotek i komutatora, natomiast niedostateczny docisk przyczynia się do ich opalania. Opalone styki włącznika należy dokładnie oczyścić. Zacinanie się wałka wirnika w łożyskach można najłatwiej wykryć przez obracanie go ręką po podniesieniu szczotek. Rozrusznik ze znacznie zużytym i opalonym komutatorem lub niesprawnym włącznikiem należy oddać do naprawy w specjalistycznym warsztacie.
Okresowe włączanie i wyłączanie się mechanicznego lub elektromagnetycznego włącznika następuje z reguły w przypadku znacznego rozładowania akumulatora lub wskutek zerwania się pomocniczego uzwojenia wzbudzenia.
Przyczyny zaklinowania się zębnika rozrusznika w wieńcu zębatym koła zamachowego mogą być następujące: zgięcie wałka wirnika, nieprawidłowe zamocowanie rozrusznika do silnika (przekoszenie), znaczne zanieczyszczenie wielowypustów wałka wirnika lub pęknięcie sprężyny powrotnej urządzenia sprzęgającego. Zaklinowanie się zębnika może spowodować uszkodzenie lub zniszczenie rozrusznika. Dlatego też w przypadku zauważenia zacinania się lub nieprawidłowego wyzębiania zębnika rozrusznika należy rozrusznik zdemontować, ustalić i usunąć przyczynę niedomagania.
W okresie mrozów przed włączeniem rozrusznika zaleca się obrócić wał korbowy silnika kilka razy korbą rozruchową oraz wyłączyć sprzęgło, co ułatwi pracę rozrusznika i zmniejszy obciążenie oraz rozładowanie akumulatora. Rozrusznik włącza się na okres 3-4-5 sekund. Między następnymi włączeniami powinna być przerwa 30-4-60 sekund. Jeżeli po dwóch lub trzech włączeniach rozrusznika silnik nie zostanie uruchomiony, należy sprawdzić prawidłowość działania innych układów i osprzętu silnika.
W tablicy 11-1 podano zestawienie najczęściej spotykanych niedo-magań silnika i jego osprzętu oraz objawy i przyczyny ich występowania.