Półfabrykaty i obróbka cieplna kadłubów
Kadłuby silników samochodowych i ciągnikowych, które najczęściej produkowane są w wielkich seriach lub masowo, odlewa się w mokrych formach piaskowych, wykonywanych maszynowo przy użyciu metalowych modeli. Odlewanie takich kadłubów omówione zostało dokładnie w rozdziale II (patrz rysunki 30738). Odchyłki grubości ścianek odlewu, zwłaszcza ścianek cylindrów, płaszcza wodnego oraz kanałów ssących i wydechowych, nie powinny przekraczać 1,542 mm. Odlew kadłuba powinien być dokładnie oczyszczony z wlewów, wychodów i zalewek, piasku formierskiego, rdzeni i drutów rdzeniowych. Niedopuszczalne są przypalenia piasku na powierzchniach podlegających obróbce mechanicznej, w kanałach ssących i wydechowych, w skrzyni korbowej oraz w komorze zaworowej. Kadłuby nie powinny mieć obłamań, pęknięć, pęcherzy, rakowatości i innych wad odlewniczych.
Kadłuby ze stopów lekkich odlewane są w formach rdzeniowych lub w formach kokilowych. Żeliwne kadłuby dużych silników przemysłowych i okrętowych, produkowanych zwykle jednostkowo lub w małych seriach, odlewa się w formach piaskowych, wykonywanych ręcznie przy użyciu drewnianych modeli (patrz rys. 20f23).
Należy tu wspomnieć o istotnym zagadnieniu, z którym się często spotykamy przy odlewaniu kadłubów, tj. o zalewaniu rurek stanowiących kolektor olejowy. Zastosowanie takich rurek pozwala na uniknięcie trudnej operacji głębokiego wiercenia, jednak jest często źródłem wielu kłopotów przy odlewaniu, do których zaliczamy przede wszystkim trudności ustawienia rurki w formie oraz czyszczenia otworu rurki w gotowym odlewie (w celu uniknięcia topienia się rurki przed umieszczeniem w formie należy napełnić ją piaskiem, który podczas odlewania przypieka się do wewnętrznych ścianek rurki).
Obróbka cieplna kadłubów żeliwnych polega na wyżarzaniu odprężającym, które ma na celu usunięcie naprężeń odlewniczych. Odlewy przeznaczone do wyżarzania ładuje się do zimnego (lub nagrzanego do temperatury nie wyższej niż 250°C) pieca płomieniowego lub elektrycznego, nagrzewa się je powoli do 480f600°C (zależnie od składu żeliwa) z szybkością 50°C na godzinę i następnie wygrzewa w tej temperaturze w ciągu jednej godziny. Z kolei studzi się piec powoli do 400°C i w tej temperaturze wytrzymuje się kadłuby w ciągu 4r5 godzin. Następnie chłodzi się je do temperatury otoczenia z szybkością 50°C na godzinę.
Po obróbce cieplnej kadłub poddaje się trawieniu w gorącym (60f70°C) roztworze kwasu siarkowego i kwasu solnego (po 5°/o każdego) w celu zmiękczenia pozostałego na nim piasku. Następnie kadłub przemywa się w gorącym roztworze sody kaustycznej; czynność ta ma na celu zneutralizowanie kwasu i ostateczne wymycie.
Po przemyciu wodą i osuszeniu kadłuba sprężonym powietrzem powierzchnie nie przeznaczone do obróbki mechanicznej podlegają malowaniu farbą olejoodporną (lakier nitrocelulozowy lub lakiery piecowe); dzięki temu drobne pozostałości piasku, żużla i zendry doklejane są do odlewu.