Organizacja kontroli
Zakres prac kontrolnych, szczególnie w dużych wytwórniach, jest bardzo szeroki i w związku z tym czynności kontrolne wykonywane są przez
rozmaite działy i komórki organizacyjne zakładu. Należy rozróżnić kontrole wykonywane przez:
1)Dział Głównego Metalurga,
Dział Głównego Mechanika,
Wydziały produkcyjne,
2)Dział Kontroli Technicznej.
Dział Głównego Metalurga kontroluje jakość materiałów wyjściowych (metale, wsady, materiały formierskie i wiążące, farby, smary itp.), procesy wytopów metali w odlewniach, właściwy dobór metod i przebieg obróbki cieplnej w kuźni, hartowni i w innych wydziałach produkcyjnych (np. urządzenia do hartowania powierzchniowego na wydziałach mechanicznych), skład chemiczny, strukturę i własności mechaniczne materiałów, półfabrykatów i poszczególnych elementów.
Dział Głównego Metalurga obejmuje sieć wydziałowych laboratoriów (odlewnicze, metalograficzne, chemiczne, mechaniczne, rentgenologiczne i inne) podległych głównemu laboratorium.
Dział Głównego Mechanika sprawdza stan użytkowy obrabiarek i urządzeń produkcyjnych nowych i użytkowanych. Kontroli tego działu podlegają wszelkiego rodzaju urządzenia wagowe. Jeżeli nie ma odrębnego Działu Głównego Energetyka, to Dział Głównego Mechanika odbiera i kontroluje wszelkie mierniki elektryczne oraz urządzenia dla siły, światła, gazu i wody.
Wydziały produkcyjne kontrolują we własnym zakresie swoją produkcję za pośrednictwem robotników wykonawców oraz ustawiaczy, brygadzistów, majstrów, kierowników działów itd. Tego rodzaju kontrolę stosuje się we wszystkich wydziałach zakładu i dlatego jest ona istotnym czynnikiem w utrzymaniu odpowiedniej jakości produkcji.
Dział Kontroli Technicznej nadzoruje przebieg ustalonej , technologii i określa jakość gotowych wyrobów, a także pomocy warsztatowych, środków mierniczych i wzorców. Ogólnozakładowa kontrola techniczna jest przeprowadzana we wszystkich ważniejszych etapach produkcji, a mianowicie: przy odbiorze materiałów i półfabrykatów od dostawców, w działach przygotowawczych, w działach mechanicznych i montażowych oraz na stanowiskach kontrolnych gotowych wyrobów. Stałe punkty tej kontroli znajdują się zazwyczaj przy odbiorze gotowych elementów przed skierowaniem ich do montażu lub na tych etapach procesu technologicznego, w których istnieje możliwość występowania znacznej ilości braków. Stałe punkty kontrolne umieszcza się albo w oddzielnych pomieszczeniach, do których dostarcza się przedmioty podlegające kontroli (taki system stosuje się zazwyczaj w produkcji seryjnej), albo tworzy się oddzielne stanowiska kontrolne rozmieszczane na liniach obróbki między stanowiskami pracy, na których przeprowadza się operacje obróbkowe (taki system stosuje sie w produkcji masowopotokowej).
Kontrolerzy Działu Kontroli Technicznej są niezależni od kierowników innych działów. Podlegają oni kierownikowi Działu Kontroli Technicznej, który podlega bezpośrednio dyrektorowi zakładu.