Odlewnicze linie potokowe
Podniesienie wydajności pracy jest najłatwiejsze przy produkcji potokowej, stosowanej przy masowym i wielkoseryjnym wytwarzaniu odlewów. W tym przypadku urządzenia produkcyjne rozstawia się zgodnie z kolejnością poszczególnych operacji i łączy ze sobą odpowiednimi urządzeniami transportowymi, służącymi do przekazywania form i skrzynek ze stanowiska na stanowisko. Najczęściej stosuje się przenośniki wałkowe lub wózkowe.
Przenośnik wałkowy
(rys. 60) ma żelazną kon-
strukcję nośną z wałkami 1, wykonanymi z rur stalowych. Wałki osadzone są w łożyskach tocznych na osiach nieruchomych, których końce wstawione są w wycięcia podłużnie ramy 2 konstrukcji nośnej. Formy ustawia się na przenośniku wałkowym na płytach podskrzynkowych i przesuwa po nim ręcznie. Prze
nośniki wałkowe używa się zwykle wtedy, gdy ilość form jednego rodzaju nie wystarcza do uruchomienia przenośnika o ruchu ciągłym i gdy spusty metalu z pieca odbywają się okresowo. Zalewanie form związane z biegiem pieca odbywa się w tym przypadku również okresowo. Tempo przepływu form może być regulowane swobodnie. Na rys. 61 pokazano schemat odlewniczej linii potokowej o ruchu przerywanym z przenośnikiem wałkowym.
Schemat linii potokowej o ruchu ciągłym z przenośnikiem wózkowym przedstawiono na rys. 62. Wózkowy przenośnik odlewniczy składa się
z szeregu wózków poruszających się w sposób ciągły po szynach za pomocą łańcucha pociągowego o obwodzie zamkniętym, napędzanego silnikiem przez odpowiednią przekładnię. Prędkość przenośnika może wahać się w granicach od 0,5 do 10 m/min w zależności od obciążenia i wymiarów skrzynek. Przyjęta przy określonej produkcji prędkość podnośnika ustala określone tempo pracy w danym oddziale.
Przy niedużej prędkości przenośnika można na nim wykonywać składanie nieskomplikowanych form również w czasie ruchu. Najczęściej jednak składanie odbywa się na specjalnych stołach wałkowych lub przenośnikach przy maszynach formierskich, poza przenośnikiem odlewniczym, na którym ustawia się już złożone formy.
Zalewanie form odbywa się na przenośniku w ruchu z kadzi dostarczanych torem podwieszonym. Przy niedużych prędkościach przenośnika zalewacz stoi na nieruchomym pomoście, znajdującym się obok przenośnika. Przy znacznych prędkościach pomost do zalewania wykonuje się w postaci przenośnika poruszającego się równolegle do wózkowego przenośnika odlewniczego z tą samą co on prędkością. Zalane formy po przejściu przez tunel ochładzający dostają się do oddziału wybijania form. W tym miejscu zdejmuje się formę z przenośnika i wybija na ruszcie. Masa przesypuje się przez ruszt i odpowiednim transporterem przekazywana jest do oddziału przeróbki masy formierskiej, skąd po przeróbce transportowana jest do zasobników znajdujących się nad maszynami formierskimi. Odlewy dostarczane są do oczyszczenia, natomiast puste skrzynki ustawia się na opróżnione wózki podnośnika, który dostarcza je z powrotem do maszyn formierskich.
Zastosowanie w odlewnictwie zasad produkcji potokowej umożliwia 3-=-4-krotne zwiększenie wydajności pracy ludzi i maszyn, a ponadto pozwala na zatrudnienie dużej liczby pracowników przyuczonych zamiast wykwalifikowanych odlewników. Wprowadzenie jednak takiej produkcji wymaga uprzedniego rozwiązania szeregu zagadnień technologicznych, jak np. zastosowania form wilgotnych lub powierzchniowo podsuszonych zamiast form suszonych, ograniczenie do minimum ilości rodzajów płynnego metalu do zalewania form, wprowadzenie nowoczesnych formierek, podział dużych skomplikowanych rdzeni na mniejsze rdzenie proste dające się wykonać maszynowo, unowocześnienie konstrukcji odlewów z punktu widzenia ich technologiczności itd.