Montaż potokowy
Najbardziej racjonalną formą organizacyjną procesu montażowego jest montaż potokowy, który charakteryzuje się tym, że jest podzielony na szereg operacji, z których każda wykonywana jest na oddzielnym stanowisku przez jednego lub niewielką liczbę robotników, po czym podzespół, zespół lub silnik przenoszony jest na następne stanowisko.
Montaż potokowy ma dwie odmiany: 1) ze swobodnym ruchem montowanego wyrobu i 2) z przymusowym ruchem montowanego wyrobu. Cechą charakterystyczną pierwszej odmiany montażu jest przesuwanie ręczne składanego silnika; przesuwanie to może odbywać się na przenośnikach rolkowych, wózkach, pochylniach itp. Przy drugiej odmianie montażu potokowego przenośnik lub wózek, na którym odbywa się montaż, ma ruch przymusowy. Przymusowy ruch potokowej linii montażowej może być przerywany lub ciągły. Dla przykładu na rys. 450 pokazano potokową linię z ruchem przymusowym, na której montowane są silniki samochodowe.
Prawidłowo zorganizowany montaż potokowy charakteryzuje się rytmicznością wszystkich operacji montażowych, a więc dla danej linii istnieje określony takt montażu. Określenie taktu montażu jest analogiczne do określenia taktu produkcji (patrz rozdział I).
Taktem montażu nazywamy stały okres czasu upływający między zakończeniem montażu na danej linii potokowej dwóch kolejnych wyrobów. '
Czas na jedną operację montażu musi być równy taktowi lub być jego wielokrotnością. Im większy jest program produkcyjny, tym krótszy jest takt i tym większe musi być rozczłonowanie montażu na poszczególne operacje. Liczba operacji montażu i jego kontroli określa liczbę stanowisk (pozycji) na linii montażowej.
Do zalet montażu potokowego należy zaliczyć przede wszystkim możliwość jednoczesnego montowania kilku, kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu silników. Poza tym uzyskujemy zmniejszenie zapasów międzyoperacyjnych, specjalizację mało wykwalifikowanych pracowników, zmniejszenie pracochłonności i ogólne zmniejszenie kosztów montażu.
Należy jednak podkreślić, że do uzyskania wszystkich korzyści, jakie daje zastosowanie montażu potokowego konieczne jest:
1) dokładne opracowanie procesu technologicznego montażu,
1)zaopatrzenie wszystkich stanowisk w potrzebne przyrządy i narzędzia monterskie,
zapewnienie nieprzerwanej pracy (bez postojów) urządzeń przenośnikowych obsługujących wszystkie stanowiska,
planowe i terminowe zaopatrywanie wszystkich stanowisk w całkowicie wymienne elementy i podzespoły silnika oraz potrzebne materiały.
Bez spełnienia wymienionych warunków nie można osiągnąć przebiegu montażu zgodnie z planem. Zakłócenie w pracy chociażby na jednym stanowisku roboczym powoduje przerwy w ciągłości całej linii. Spełnienie podanych warunków możliwe jest tylko w produkcji wielkoseryjnej i masowej, gdzie właśnie montaż potokowy jest szeroko stosowany.