Elementy podatne w wałach i przegubach
Omawiając tłumiki drgań skrętnych
w tarczach sprzęgłowych wspomnia-
no, że niewłaściwie dobrana chara-
kterystyka podatności skrętnej układu napędowego może być przyczyną występowania zjawisk rezonansowych, w wyniku których amplitudy drgań skrętnych osiągają znaczne wartości. Aby temu zapobiec, do układu napędowego wstawia się elementy o zwiększonej podatności, korygując w ten sposób sumaryczną podatność układu tak, że obszary prędkości rezonansowej nie pokrywają się z wykorzystywanymi zakresami prędkości w warunkach normalnej pracy. Jako elementy podatne stosuje się często specjalnej konstrukcji przeguby podatne (elastyczne) lub wały napędowe z podatnymi wkładkami. Wkładki takie, zarówno w walach, jak i w przegubach, wykonane są z reguły z gumy, której dodatkową, prócz elastyczności, cechą jest znaczne tłumienie wewnętrzne, wpływające na zmniejszenie amplitud drgań przenoszonego momentu obrotowego.
Przeguby elastyczne umieszcza się między wałami, których kąty odchylenia są niewielkie. Gumowe elementy podatne wykonuje się w postaci tulejek, pierścieni, stożków itp. Na rys. 13.16 a^rf przedstawiono przykładowo kilka rodzajów przegubów podatnych. Przegub taki zastosowany jest np. w samochodzie Polski Fiat 125p między skrzynką biegów a pierwszą, mało odchylającą się, częścią wału napędowego (rys. 13.4).
Znacznie rzadziej niż przeguby elastyczne stosuje się wały napędowe z podatnymi wkładkami. Przykład takiej konstrukcji przedstawiono na rys. 13.17. Guma umieszczona jest tu między dwiema rurami wału — zewnętrzną i wewnętrzną — i przenosi moment skręcający, jakim obciążony jest wał.