DOCISKI WIELOKROTNE
Dociskami wielokrotnymi nazywamy takie urządzenia, które mocują część od razu w kilku miejscach lub jednocześnie zaciskają kilka części. Siła przy tym jest przyłożona w jednym miejscu i przez samo urządzenie jest przekazywana do kilku miejsc mocowania.
Siłę dociskającą można przekazywać różnymi sposobami z miejsca jej przyłożenia do kilku miejsc zetknięcia zacisków z ustawianą częścią
(dźwigniami, za pośrednictwem materiału sprężystego itd.). Jednakże we wszystkich przypadkach urządzenia takie projektuje się w ten sposób, że poszczególne części mocowane w przyrządzie różnią się pod względem kształtu i wymiarów. Nie można np. równomiernie docisnąć jedną płaską płytką trzech wałków cylindrycznych (rys. 120a), ponieważ ich średnice nie mogą być ściśle jednakowe. Nie można również zacisnąć części okrągłej jednocześnie czterema zbliżającymi się szczękami, ponieważ obwód dowolnej okrągłej części (nawet dokładnie obrobionej) wykazuje odchylenia od prawidłowego okręgu koła. Wynika stąd konieczność wyrównania sił mocujących w samych urządzeniach mocujących ze względu na niedokładność wymiarów i kształtów mocowanych części. Tak więc np. jednoczesne mocowanie czterech wałków z przekazywaniem siły mocującej za pomocą dźwigni wymaga użycia trzech dźwigni, mocowanie zaś sześciu wałków — czterech dźwigni itp. (rys. 120b).
Wielodźwigniowe urządzenia mocujące są skomplikowane i ciężkie. Dlatego do jednoczesnego zamocowania kilku niewielkich części lepiej jest stosować urządzenia tłoczkowe z przekazywaniem siły do punktów zetkniecia się docisków z ustawianymi częściami za pośrednictwem materiału sprężystego lub elementów przenoszących siły nacisku.
Jako materiały sprężyste służą tworzywa sztuczne, wosk, guma itp.
Elementami przenoszącymi naciski są kulki stalowe (rys. 121) wypełniające odpowiednie komory lub stalowe płytki i kulki.
Przez zastosowanie docisków wielokrotnych skraca się czas mocowania ustawianych części. Jednakże przy znacznym wzajemnym oddaleniu punktów zetknięcia docisków z ustawioną częścią, konieczne, są skomplikowane, masywne mechanizmy do przekazywania siły mocującej. Nie pozwala to na stosowanie w szerszym zakresie docisków wielokrotnych zwłaszcza do mocowania dużych części.
Jednoczesne mocowanie kilku wielkich części przy użyciu docisków wielokrotnych jest utrudnione; do tego celu stosuje się zwykle urządzenia hydrauliczne lub pneumatyczno-hydrauliczne.