Reklama
A A A

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Do podstawowych obowiązków pracowników stacji obsługi tech­nicznej samochodów należy przestrzeganie przepisów bezpieczeń­stwa i higieny pracy. Choroby zawodowe, wypadki przy pracy narażają pracownika na obrażenia, kalectwo lub śmierć, a gospo­darkę narodową na znaczne straty. Aby uświadomić sobie istotę działalności mającej na celu za­pewnienie bezpiecznych warunków pracy, należy rozróżnić trzy zasadnicze pojęcia: zagrożenie, wypadek i uraz. Zagrożenie jest to stan lub sytuacja, które mogą być źródłem wypadku. Wypad­kiem nazywamy każde zdarzenie lub zjawisko występujące nie­oczekiwanie i zakłócające normalny tok pracy. Wypadek może (lecz nie musi) spowodować uraz, tzn. uszkodzenie ciała pracow­nika, wstrząs wewnętrzny itp. Jakkolwiek działalność służby bhp obejmuje przeciwdziałanie skutkom urazów, podstawowym jej zadaniem jest likwidowanie zagrożeń. Jednym z podstawowych warunków bezpieczeństwa pracy jest właściwa organizacja stano­wisk roboczych. Pracownicy stacji obsługi technicznej samochodów szczególnie narażeni są na działanie substancji szkodliwych dla zdrowia. Są to przede wszystkim benzyna etylizowana, gazy spalinowe, kwasy (np. zawarte w akumulatorze, stosowane przy lutowaniu), substancje alkaliczne (np. dodatki myjące) i różnego rodzaju produkty lotne, głównie pary rozpuszczalników, farb i la­kierów. Ochrona przed zagrożeniem, jakie stwarzają substancje szkodliwe dla zdrowia, polega na maksymalnym izolowaniu pra­cowników od działania tych substancji przez stosowanie zamknię­tych, szczelnych pojemników na płyny, przedłużaczy na rury wy­lotowe odprowadzających spaliny na zewnątrz pomieszczeń, sto­sowaniu skutecznych systemów wentylacji, zapewnieniu pracow­nikom odpowiedniej odzieży ochronnej oraz przestrzeganiu higieny osobistej. Przy pracach w środowisku szkodliwych par, gazów lub pyłów należy nosić specjalne maski ochronne, a w niektórych przypadkach również okulary ochronne. Mający do czynienia ze szkodliwymi substancjami powinni mieć możliwość umycia ciała ciepłą wodą z mydłem. W stacjach obsługi samochodów zawsze znajduje się wiele materiałów łatwo palnych, zarówno w postaci ciał stałych (drewno, tkaniny) i cieczy (benzyna, aceton itp.) jak i w postaci par oraz gazów. Pary i gazy są najniebezpieczniejsze, gdyż w połączeniu z powietrzem tworzą mieszaniny wybuchowe. W po­mieszczeniach obsługowo-naprawczych najczęściej spotykane są pary benzyny, nafty, ropy, alkoholu, acetonu oraz takie gazy, jak wodór, acetylen i gaz świetlny. Do pomieszczeń tych nie wolno wchodzić z otwartym ogniem. Zabezpieczenie przed wybuchem polega na stosowaniu skutecznie działających urządzeń wentyla­cyjnych oraz systematycznym kontrolowaniu urządzeń grzejnych oraz instalacji elektrycznej. Jest to bardzo istotne, gdyż np. is­krzenie wyłącznika oświetlenia w przypadku koncentracji par w pomieszczeniu może spowodować ich wybuch. Innym źródłem zagrożenia na terenie stacji obsługi jest prąd elektryczny. Prąd o napięciu ponad 50 V jest niebezpiecz­ny dla organizmu ludzkiego. Niebezpieczeństwo porażenia jest szczególnie duże w pomieszczeniach wilgotnych. Zabezpieczenie przed tym zagrożeniem polega na utrzymywaniu we właściwym, zgodnym z przepisami, stanie wszelkich urządzeń i instalacji elek­trycznych. Szczególnie istotny jest stan izolacji oraz uziemienia wewnętrznych części maszyn elektrycznych. Lampy przenośne po­winny być zasilane napięciem 24 V, powinny mieć izolowane uch­wyty oraz zabezpieczone przed rozbiciem, szczelne klosze. Poważne zagrożenia mogą być wynikiem niechlujstwa, braku poszanowania przepisów i lekkomyślności. Śliska podłoga wsku­tek rozlania oleju, porozrzucane przedmioty, wiszące bez zabez­pieczenia ciężary mogą być przyczyną groźnych w skutkach na­stępstw. Należy zwracać uwagę na stan osłon, zabezpieczeń i po­ręczy; przestrzegać noszenia odzieży ochronnej, właściwej dla danej pracy oraz właściwych rozmiarów. Ubrania robocze nie po­winny być zbyt luźne, a wszelkie paski powinny być ściśle wią­zane. Nie wolno lekceważyć zakazów palenia tytoniu. Absolutnie niedopuszczalne jest wykonywanie jakichkolwiek prac przez pra­cowników będących pod wpływem alkoholu. Właściwa organizacja miejsca pracy powinna zapewniać pra­cownikom bezpieczne i wygodne warunki pracy. Polega to na właściwym usytuowaniu stanowisk, wygodnym transporcie, właś­ciwym oświetleniu i wentylacji. Wzajemne usytuowanie i budo­wa stanowisk powinny zapewniać pracownikowi łatwy dostęp do wszelkich potrzebnych mu do pracy urządzeń i obsługiwanego po­jazdu oraz wystarczającą przestrzeń do wygodnego wykonywania wszelkich czynności. Stanowiska, na których praca odbywa się w warunkach szkodliwych dla zdrowia, powinny znajdować się w odrębnych pomieszczeniach. Transport zespołów i elementów z jednego stanowiska na drugie powinien odbywać się przy mi­nimum wysiłku ze strony pracowników obsługujących. Punkty oświetleniowe powinny dawać jasne, równomierne, możliwie bez­cieniowe światło. Wentylacja pomieszczeń powinna zapewniać zatrudnionym pracownikom jak najlepsze warunki pracy. Pomieszczenia stacji obsługi technicznej samochodów oraz poszczególne stanowiska pracy powinny być wyposażone w wy­starczającą ilość odpowiedniego sprzętu przeciwpożarowego oraz w sprawny system alarmowy. Każde pomieszczenie powinno mieć przynajmniej jedne drzwi otwierane na zewnątrz i zapewniony dojazd dla samochodów straży pożarnej (system dróg pożaro­wych). Sprzęt przeciwpożarowy (gaśnice, hydranty itp.) powinien być systematycznie kontrolowany.