Analiza spalin
Na podstawie wyników tej analizy można wnioskować o charakterze procesów spalania zachodzących w badanym silniku. Do analizy używa się analizatorów chemicznych lub elektrycznych. Analizatory chemiczne działają na zasadzie kolejnego pochłaniania przez pochłaniacze poszczególnych składników badanych spalin. Działanie analizatorów elektrycznych oparte jest na zasadzie zmian przewodności cieplnej gazów spalinowych w zależności od ich składu. Analizatory chemiczne, dokładniejsze lecz mniej wygodne w użyciu, stosuje się raczej do celów laboratoryjnych. W diagnostyce częściej używa się analizatorów elektrycznych.
Na rys. 7.7 przedstawiono uproszczony schemat działania analizatora elektrycznego. Oporniki Rlt R2, R3 i H4 połączone są w układ mostka Wheatstone'a. Oporniki Rt i R2 wykonane są z materiału, którego opór w znacznym stopniu zmienia się w zależności od temperatury. Opornik Rx umieszczony jest w komorze, przez którą przepływa strumień spalin, a opornik R2 — w komorze wypełnionej powietrzem jako gazem wzorcowym. Zmiana temperatury otoczenia opornika Rt wskutek omywania go przez spaliny powoduje zakłócenia równowagi mostka, a więc przepływ prądu przez galwanometr. Temperatura spalin zależy przede wszystkim od zawartości dwutlenku węgla oraz wodoru. C02 gorzej odprowadza ciepło niż powietrze, H2 — lepiej. Im więcej C02 w spalinach, tym wyższa jest temperatura. Skład gazów spalinowych zależy od stosunku powietrza do paliwa w mieszaninie paliwowej wytwarzanej przez gaźnik. Inny jest on więc na biegu jałowym, inny w zakresie dużej prędkości obrotowej silnika. Znając skład spalin przy różnych prędkościach obrotowych silnika można ocenić prawidłowość pracy układu zasilania, a zwłaszcza gażnika.
Na rys. 7.8 przedstawiono elektryczny analizator spalin firmy Crypton. Podziałka jego galwanometru wyskalowana jest w procentach masowego stosunku powietrza do paliwa. Podziałkę podzielono na trzy zakresy — zakres mieszaniny bogatej, normalnej i ubogiej. Przed pomiarem, gdy w komorze opornika RY znajduje się powietrze, powinna być zachowana równowaga mostka i wskazówka galwanometru powinna pokrywać się z zaznaczoną na podziałce pozycją zerową. Jeżeli wskazówka jest odchylona od położenia równowagi, należy przyrząd wyzerować, zmieniając za pomocą specjalnego pokrętła ustawienie opornika regulacyjnego RR (rys. 7.7). Po doprowadzeniu wskazówki do położenia
równowagi, można rozpocząć pomiar. W tym celu do końcówki połączonej z komorą opornika R{ przyłącza się rurkę, której drugi koniec wprowadza się do rury wylotowej samochodu. Doprowadzenie spalin powoduje zmianę oporu opornika Rlf rozstrojenie mostka i wychylenie wskazówki galwanometru. Podczas pomiaru odczytuje się wskazania galwanometru odpowiadające różnym wartościom prędkości obrotowej silnika. Najuboższą mieszaninę gaźnik powinien wytwarzać w środkowym zakresie prędkości obrotowej, natomiast zarówno przy mniejszej, jak i większej prędkości, gaźnik powinien dostarczać mieszaninę bogatszą. Inne działanie gaźnika świadczy o zużyciu jego elementów lub wadliwej regulacji.