Niewyrównoważeniem koła nazywa się nierównomierne rozłożenie masy względem osi obrotu koła i względem jego płaszczyzny symetrii. Objawami niewyrównoważenia kół samochodu są drgania, które przenoszą się od kół na cały pojazd. Rozróżnia się dwa rodzaje niewyrównoważania: statyczne i dynamiczne. • Niewyrównoważenie statyczne (rys. 8.21) występuje wówczas, gdy nierównomierne rozłożenie masy koła ogumionego powoduje przesunięcie środka masy poza oś obrotu koła. Koło takie można wyrównoważyć przymocowując do niego odpowiednią masę (w postaci ciężarka wyrównoważającego) naprzeciw masy nierównoważonej. Masę równoważącą można przy tym umieścić na mniejszym promieniu niż masa niezrównoważona, ale wtedy musi ona być odpowiednio większa; • Niewyrównoważenie dynamiczne (rys. 8.22) występuje wtedy, gdy masa ogumionego koła jest rozłożona niesymetrycznie względem płaszczyzny symetrii koła. Koło można wyrównoważyć dodając odpowiednie masy, stosownie rozmieszczone. Do wyrównoważania kół służą wyważarki. Stosuje się wywa­żarki dostawne, które umożliwiają wyrównoważnie kół bez ich zdejmowania z pojazdu oraz wyważarki stacjonarne, służące do wyrównoważania kół zdjętych z pojazdu. Dodatkową zaletą wyważarek dostawnych jest uwzględnianie niewyrównoważania piasty i bębna hamulcowego lub tarczy hamulcowej. Zasadniczą ich wadą jest niemożność dokładnego ustalenia wartości masy równoważącej. Jako stacjonarne stosuje się wyważarki rezonansowe, zwane także stroboskopowymi lub elektronicznymi. Przykładem takiej wyważarki jest krajowa wyważarka stroboskopowa typu EWK-15 (rys. 8.23). Po założeniu na nią wyrównoważanego koła i wykonaniu odpowiedniego (opisanego w instrukcji użycia wyważarki) cyklu pomiarów zostają określone: wartości mas równoważących oraz miejsca ich zamocowania. Ze względów praktycznych masy równoważące zawsze mocuje się do obrzeża obręczy koła. Najprostszym sposobem wykrycia, które koło pojazdu wymaga wyrównoważenia jest uniesienie kolejno każdego koła i wprawienie go w ruch obrotowy. Jeżeli koło jest niewyrów-noważone, to przy większej prędkości wirowanie wywoła drgania przenoszące się na nadwozie. Koła napędzane pojazdu można przy tym wprawiać w ruch obrotowy przez sprzęgnięcie ich z pracującym silnikiem, na biegu bezpośrednim. Koła nienapędzane wprawia się w ruch obrotowy za pomocą przystawki napędowej (rys. 8.24), którą przystawia się do czoła bieżnika opony.