Wymiana uszczelki pod głowicą
Objawami uszkodzenia uszczelki podgłowicowej są przedmuchy spalin do układu chłodzenia. Stwierdzenie tego uszkodzenia jest proste. Należy zdjąć pokrywę wlewu chłodnicy, uruchomić silnik i obserwować wodę w chłodnicy. Jeżeli z wody wydobywają się pęcherzyki powietrza, świadczy to o przedostawaniu się spalin do układu chłodzenia. Może nastąpić również uszkodzenie uszczelki między cylindrami. Objawami uszkodzenia są:
nierównomierna praca silnika,
ciężki rozruch,
niemożliwość osiągnięcia pełnej mocy itp.
W takim przypadku należy zdjąć głowicę i wymienić uszczelkę na nową. W tym celu w silniku M-20 należy:
spuścić wodę z układu chłodzenia przez dwa kurki spustowe, zdejmując przy tym pokrywę wlewu chłodnicy;
odłączyć przewód i cięgło od zaworu nagrzewnicy;
zdjąć przewód regulatora podciśnieniowego rozdzielacza;
zdjąć filtr powietrza i odłączyć przewód paliwa miedzy pompą a gaźnikiem;
odkręcić górny wspornik od rury wlewu oleju;
zdjąć końcówki przewodów ze świec zapłonowych; odłączyć przewód elektryczny czujnika temperatury wody;
zdjąć zaciski i odłączyć gumowy przewód wlotowy chłodnicy;
odkręcić 23 nakrętki śrub dwustronnych głowicy w kolejności odwrotnej niż przy dokręcaniu;
zdjąć głowicę;
wykręcić świece zapłonowe,
oczyścić komory spalania miękką szczotką drucianą; można również użyć skrobaka, lecz czynność tę wykonywać bardzo ostrożnie, aby nie pokaleczyć powierzchni, a w szczególności krawędzi komór spalania;
oczyścić uważnie za pomocą miękkiej szczotki lub skrobaka powierzchnie denek tłoków i zaworów tak, aby zdjęty nagar nie był wciskany pod zawory oraz między tłoki i cylindry (nie wolno do tej czynności używać papieru ściernego),
przedmuchać starannie sprężonym powietrzem komory spalania i otwory świec w głowicy oraz cylindry i zawory w kadłubie silnika;
sprawdzić stan uszczelki podgłowicowej i w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń wymienić ją na nową;
założyć uszczelkę, a następnie głowicę na śruby dwustronne (uszczelkę można lekko posmarować olejem lub smarem);
założyć podkładkę na każdą śrubę dwustronną głowicy;
na śruby dwustronne nałożyć wspornik cięgła zaworu nagrzewnicy, wspornik przewodów wysokiego napięcia oraz górny wspornik rury wlewu oleju;
dokręcać stopniowo nakrętki śrub dwustronnych głowicy, a następnie dociągnąć momentem równym 7 kGm w kolejności podanej na rysunku 2.6 (w razie braku klucza dynamometrycznego nakrętki dokręcać kluczem uproszczonym);
połączyć gumowym przewodem obudowę termostatu z górnym zbiornikiem chłodnicy i założyć zaciski;
założyć przewód i cięgło zaworu nagrzewnicy;
zamocować rurę wlewu oleju do wspornika;
zamontować przewód paliwa pompa — gaźnik, założyć filtr powietrza i przewód układu przewietrzenia komory korbowej silnika;
założyć końcówki przewodów na świece zapłonowe (wg kolejności zapłonu 1 — 2 — 4 — 3);
zamocować przewód elektryczny czujnika temperatury wody;
założyć przewód regulatora podciśnieniowego;
zamknąć kurki spustowe i napełnić układ chłodzenia wodą (lub płynem przeciwmroźnym).
Głowicę można zdejmować i zakładać tylko w stanie zimnym, w temperaturze silnika około +20°C. Nieprzestrzeganie tego warunku grozi odkształceniem głowicy.
W silniku S 21 kolejność czynności demontażu i montażu głowicy jest następująca:
spuścić wodę z układu chłodzenia,
zdjąć przewód regulatora podciśnieniowego,
zdjąć filtr powietrza,
odłączyć rurę wlotową tłumika od kołnierza przewodu wydechowego,
odłączyć od gaźnika cięgła sterowania oraz przewód paliwa,
zdjąć przewód ssąco-wychechowy,
odkręcić końcówkę przewodu smarowania dźwigienek zaworów,
odłączyć przewód elektryczny czujnika, temperatury wody oraz przewody świec,
zdjąć pokrywę głowicy,
odkręcić 11 nakrętek śrub dwustronnych głowicy w odwrotnej kolejności niż były przykręcane,
odłączyć gumowy przewód wlotowy chłodnicy,
zdjąć obudowę termostatu,
zdjąć głowicę,
wykręcie świece,
oczyścić komory spalania oraz grzybki zaworów z nagaru za pomocą miękkiej szczotki drucianej.
Można w przypadku koniecznym użyć skrobaka, lecz czynność tę należy wykonywać bardzo ostrożnie, aby nie pokaleczyć powierzchni, a zwłaszcza krawędzi komór spalania. Oczyścić świece i wyregulować odstęp elektrod. Kolejność dalszych czynności jest następująca:
oczyścić bardzo ostrożnie za pomocą miękkiej szczotki lub skrobaka powierzchnie denek tłoków; nie wolno w żadnym przypadku stosować do tej czynności papieru ściernego;
przedmuchać komory spalania oraz cylindry sprężonym powietrzem;
sprawdzić stan uszczelki podgłowicowej i w razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń wymienić na nową;
nałożyć głowicę na śruby dwustronne i opuszczając stopniowo końce drążków popychaczy umieścić w odpowiednich otworach głowicy;
górne końce drążków umieścić w gniazdach śrub regulacyjnych dźwigienek, wkręcając śruby regulacyjne na tyle, aby uniemożliwić wypadnięcie drążków;
założyć obudowę termostatu z uszczelką;
dokręcić stopniowo nakrętki śrub dwustronnych głowicy, a następnie dociągnąć momentem 11-4-12 kGm (kolejność dokręcenia nakrętek według rysunku 2.7);
przykręcić końcówkę przewodu smarowania dźwigienek zaworów;
założyć i przykręcić przewód ssąco-wydechowy z uszczelką;
przykręcić śrubami rurę wlotową tłumika do kołnierza przewodu ssąco-wydechowego;
podłączyć do gaźnika cięgła sterowania oraz przewód paliwa;
założyć filtr powietrza;
wyregulować luzy zaworów;
założyć i przykręcić pokrywę głowicy;
połączyć obudowę termostatu z górnym zbiornikiem chłodnicy przewodem gumowym i uszczelnić zaciskami;
połączyć z zaworem nagrzewnicy przewód i cięgło sterowania zaworu;
wkręcić świece i założyć przewody wysokiego napięcia;
przyłączyć przewód elektryczny czujnika temperatury;
założyć przewód regulatora podciśnieniowego;
napełnić układ chłodzenia płynem.
Uwaga: Czynności zdejmowania i montażu głowicy można wykonać tylko w stanie zimnym. Nieprzestrzeganie tego warunku grozi odkształceniem głowicy.
Ponadto w obu silnikach (M-20 i S 21) należy skontrolować powierzchnię przylegania głowicy do kadłuba na niepłaskość i uszkodzenia mechaniczne. Dopuszczalna niepłaskosc powierzchni przylegania głowicy do kadłuba wynosi max 0,1 mm. Zarówno niepłaskość, jak i niewielkie mechaniczne uszkodzenia na tej powierzchni można usunąć za pomocą szlifowania lub frezowania. Czynności te należy wykonać w warunkach stacji obsługi z zachowaniem parametrów naprawczych obowiązujących przy naprawie głowic. Kontrolę niepłaskości można wykonać we własnym zakresie, posługując się szczeli-nomierzem i płytą traserską.