Ustalenie przedmiotu na obrabiarce jest jednym z najważniejszych za­gadnień obróbki mechanicznej. Od sposobu ustalenia zależy bowiem w du­żym stopniu dokładność wymiarów i kształt oraz czas pomocniczy, a za­tem czas wykonania obróbki. Przez pojęcie ustalania przedmiotu obrabianego rozumiemy nadanie mu ściśle określonego położenia względem narzędzia. Istnieją trzy zasadnicze sposoby ustalania przedmiotu na obrabiarce: 1)bezpośrednio ze sprawdzeniem jego ustawienia, bezpośrednio według rys traserskich, w przyrządzie lub uchwycie. Pierwszy z wymienionych sposobów — ustalenie przedmiotu bezpośre­dnio na obrabiarce ze sprawdzeniem jego położenia — jest najmniej do­kładny. Do wad tego sposobu należy zaliczyć zależność jego dokładności od kwalifikacji robotnika i od sposobu sprawdzania położenia przedmiotu oraz długi czas trwania ustalania (niekiedy kilkakrotnie dłuższy od czasu trwania obróbki) 1). Wymienione wady powodują, że taki sposób ustalania przedmiotu stosowany jest tylko wtedy, kiedy zastosowanie dokładniej­szych i wydajniejszych sposobów jest nieekonomiczne ze względu na małą liczbę wykonywanych przedmiotów. Z tego względu sposób ten znajduje zastosowanie tylko w produkcji jednostkowej lub małoseryjnej, jak rów­nież w działach remontowych, doświadczalnych, narzędziowych itp. Ustalanie przedmiotu według rys traserskich stosuje się zwykle przy obróbce odlewów i odkuwek złożonych i ciężkich. Głównym celem traso­wania jest wyznaczenie konturów przedmiotu przy zachowaniu dostatecz­nych naddatków na obróbkę z półfabrykatu wyjściowego, wykonanego ze stosunkowo małą dokładnością. Konieczne jest to zwłaszcza przy obróbce półfabrykatów o skomplikowanych kształtach, kiedy ustalenie podstawo­wych powierzchni i osi, a następnie określenie wielkości naddatków jest trudne. Trasowanie ma również na celu skrócenie czasu oraz uproszczenie usta­lania i sprawdzenia położenia przedmiotu na obrabiarce. Sposób ustalania przedmiotu według rys traserskich, pomimo pewnej wyższości nad metodą omówioną poprzednio, ma następujące wady: 2)trasowanie jest operacją bardzo pracochłonną, wymagającą wysoko wykwalifikowanych pracowników, wskutek czego zwiększa koszty pro­dukcji; 3)trasowanie nie zapewnia szybkiego i prostego ustalenia oraz spraw­dzenia części na obrabiarce; 4)ustalenie przedmiotu według rys traserskich nie zapewnia dużej do­kładności obróbki (ekonomiczna dokładność obróbki wynosi praktycznie 0,2-=-0,5 mm). Ze względu na omówione wady trasowanie stosuje się rzadko. Ten spo­sób ustalania stosowany jest prawie wyłącznie w zakładach budowy ma­szyn ciężkich, a więc w zakładach o produkcji jednostkowej lub małoseryj­nej, gdzie użycie przyrządów nie jest wskazane ze względów ekonomicz­nych lub ze względów na duże wymiary części maszyny. Spośród trzech wymienionych sposobów ustalania, sposób ostatni — w przyrządzie lub uchwycie — jest najlepszy. W tym przypadku przedmiot mocowany zajmuje dokładnie ustalone położenie w stosunku do narzędzia w bardzo krótkim czasie bez konieczności trasowania i sprawdzania2). Prawidłowość ustalania przedmiotu w przyrządzie lub uchwycie, a więc i wynik obróbki, zależy w znacznej mierze od wyboru tzw. podstaw ob­róbkowych. Z kolei przejdziemy do omówienia podstaw obróbkowych oraz, również pokrótce, innych podstaw wymiarowych.