Układ smarowania
Zadanie smarowania (olejenia) polega na zmniejszeniu oporów tarcia współpracujących ze sobą elementów silnika, odprowadzaniu nadmiaru ciepła i ochronie przed korozją.
Tarcie suche występuje wówczas, gdy między powierzchniami współpracujących elementów nie ma smaru (oleju) lub jest go tak mało, że powierzchnie te przesuwają się bezpośrednio po sobie. Wskutek znacznych oporów tarcia powierzchnie ulegają szybkiemu zużyciu i przegrzaniu.
Tarcie półpłynne występuje wówczas, gdy między powierzchniami współpracujących element6w znajduje się zbyt mała ilość smaru (oleju), aby mogła utworzyć się warstwa oddzielająca obie powierzchnie. Warunki pracy lepsze niż w przypadku tarcia suchego, lecz zużycie powierzchni i opory tarcia są dość znaczne.
Tarcie płynne występuje wówczas, gdy między współpracującymi powierzchniami wytwarza się trwała warstwa nośna smaru. Wskutek wzajemnego poślizgu powierzchni z wyciskanego oleju powstaje między nimi tzw. klin smaru. Współpracujące ze sobą elementy powinny pracować w warunkach tarcia płynnego, gdyż opory tarcia i zużycie powierzchni są wówczas najmniejsze. Wytworzenie się klina smaru zależne jest nie tylko od odpowiedniej ilości smaru i jego własności smarnych, lecz również od obciążenia i prędkości obrotowej czopa wału. Im większe jest obciążenie, tym większa musi być prędkość obrotowa w celu uzyskania tarcia płynnego.