Obróbka tokarska zewnętrznej powierzchni tłoka, tj. powierzchni wal­cowej części nośnej i uszczelniającej oraz denka i rowków na pierścienie, wykonywana jest niekiedy w czasie pierwszej operacji na uchwytach roz­prężnych. Przykład takiego uchwytu rozprężnego pokazano na rys. 273. W tym przypadku tłok mocowany jest sześcioma kołkami 1 wysuwanymi za pomocą ściętych klocków 2, przesuwających się na skutek obrotu dwustronnej śruby (rzymskiej) 3, zaopa­trzonej na jednym końcu w gwint lewy, a na drugim — w prawy. Śruba ta jest obracana za pośrednictwem dwóch zębatych kół stożko­wych 4 i 5 podkręcanych kluczem czołowym wstawia­nym w gniazdo 6. Znacznie częściej jednak toczenie zewnętrznej po­wierzchni tłoka odbywa się po uprzednim wykonaniu po­mocniczej podstawy obrób­kowej. Wówczas ustalenie i mocowanie tłoka odbywa się w sposób pokazany po­przednio na rys. 269. Sposób wykonania obróbki tokarskiej uzależniony jest głównie od wielkości produk­cji. Przy produkcji jednost­kowej i małoseryjnej, a więc najczęściej przy obróbce dużych tłoków, toczenie rozdziela się na kilka operacji, wykonywanych na oddzielnych tokarkach ogólnego przeznaczenia. Przy produkcji wielkoseryjnej i masowej zazwyczaj stosuje się jedno­wrzecionowe półautomaty wielonożowe, umożliwiające łączenie obróbki tokarskiej w jedną operację. Schemat takiej operacji pokazany jest na rys. 274. Suport przedni zaopatrzony jest w trzy imaki nożowe 1, 2, 3. W imaku 1 zamocowane są dwa noże rozmieszczone promieniowo, z któ­rych jeden służy do toczenia zgrubnego części nośnej, a drugi — do jej toczenia wykańczającego. Noże te są tak ukształtowane i ustawione, że skrawają kolejno. Toczenie części uszczelniającej odbywa się przy po­suwie poprzecznym za pomocą szerokiego noża osadzonego na imaku 2. W ten sposób suport przedni pracuje najpierw przy posuwie wzdłużnym, a następnie przy posuwie poprzecznym. Suport tylny (pracujący przy po­suwie poprzecznym) zaopatrzone jest w dwa imaki nożowe: imak 4, któ­rego noże nacinają zgrubnie rowki na pierścienie i planują denko oraz imak 5 z nożami do wykańczającego toczenia rowków i załamania krawę­dzi denka. Załamywanie krawędzi rowków wykonują noże osadzone w imaku 3 suportu przedniego. Stosując uchwyt rozprężny można połączyć toczenie powierzchni ze­wnętrznej z obróbką pomocniczej podstawy obróbkowej. Szkic takiej po­łączonej operacji wykonywanej na jednowrzecionowym półautomacie wielonożowym pokazano na rys. 275. W danym przypadku obrabiany jest że­liwny tłok silnika z zapłonem samoczynnym. Noże przedniego suportu toczą zewnętrzną powierzchnię walcową. Jednocześnie inny nóż zamoco­wany w specjalnym przyrządzie kopiującym toczy stożkową powierz­chnię denka tłoka. Po zakończeniu pracy przez noże suportu przedniego zaczynają pracować noże suportu tylnego służącego do nacinania rowków. Oprócz tego toczy się powierzchnię wewnętrzną przy pomocy dodatkowe­go suportu, umieszczonego na przedniej, lewej stronie obrabiarki. Suport ten jest uruchamiany ręcznie po usunięciu zbędnego materiału przez inne noże. Toczenie wykańczające denka wykonuje się nożem kształtowym. Przy tym samym ustawieniu wykonuje się nakiełkowanie denka specjal­nym wrzecionem v:iertarskim, ustawionym na miejscu tylnego kła. W produkcji masowej toczenie tłoków wykonuje się często na wielowrze­cionowych półautomatach. Na rys. 276 pokazano przebieg obróbki tłoka samochodowego na sześciowrzecionowym półautomacie: I pozycja — zamocowanie tłoka (w sposób podany na rys. 269); II pozycja — zgrubne toczenie walcowej powierzchni tłoka od denka do osi otworu na sworzeń, rowków na pierścienie i denka; III pozycja — zakończenie zgrubnego toczenia części nośnej i toczenie wygładzające części uszczelniającej; IV pozycja — załamanie krawędzi i wykańczające toczenie denka; V pozycja — toczenie wygładzające części nośnej i wykańczające czę­ści na średnice stopniowo zmniejszające się w kierunku denka; VI pozycja — toczenie części nośnej na stożek i wykańczające toczenie rowków na pierścienie. Czas opisanej operacji zależnie od przyjętych warunków skrawania wa­ha się od 13 do 26 sek.