Reklama
A A A

Technicznoekonomiczne wskaźniki procesu technologicznego

Przy wyborze najbardziej racjonalnych wariantów procesów technolo­gicznych obróbki lub montażu, oprócz analizy kosztów własnych przepro­wadza się również analizę różnych wskaźników technicznoekonomicznych. Wskaźniki te zebrane z szeregu zakładów i ich oddziałów dają obraz stop­nia mechanizacji i automatyzacji wytwórni, stopnia wykorzystania środ­ków produkcji, poziomu technicznego personelu itp. Jednym z takich wskaźników jest stosunek czasu głównego ta do czasu przypadającego na jednostkę produkcji t,, czyli współczynnik stopnia me­chanizacji procesu obróbki, zwany też współczynnikiem czasu głównego. Według danych opublikowanych przez prof. M. Jegorowa współczynnik ten powinien przeciętnie wynosić w warunkach produkcji seryjnej co najmniej 0,6, a dla produkcji masowej potokowej — co najmniej 0,7. Cha­rakteryzując dany proces technologiczny za pomocą współczynnika stop­nia mechanizacji należy jednak uwzględniać właściwości operacji, a w szczególności wymiary przedmiotu i stopień zaopatrzenia w przyrządy i uchwyty. Ze wzrostem wymiarów obrabianego przedmiotu oraz stopnia zaopatrzenia w przyrządy i uchwyty maleje udział czasu pomocniczego w ogólnym czasie obróbki. Spośród wskaźników charakteryzujących stopień wykorzystania środ­ków produkcji, poza omówionym w rozdziale III współczynnikiem obcią­żenia obrabiarki, wymienić należy współczynnik wykorzystania materiału, określany stosunkiem ciężaru gotowego przedmiotu do ciężaru półfabry­katu. Współczynnik ten, charakteryzujący dokładność półfabrykatów, wa­ha się w bardzo szerokich granicach. Na przykład w produkcji masowej przy użyciu odlewów pod ciśnieniem może on być równy nawet 0,9840,99, natomiast w przypadku produkcji małoseryjnej dla racjonalnie zaprojek­towanego procesu technologicznego może on wynosić tylko 0,65. Wysoki współczynnik wykorzystania materiału świadczy o małej pracochłonności procesu obróbki. Wskaźnikiem poziomu technicznego personelu zakładu, a jednocześnie wskaźnikiem prawidłowości opracowania procesu technicznego, jest pro­cent braków w danym oddziale lub całym zakładzie.