Reklama
A A A

Pryzmy i płytki pryzmatyczne

Pryzmy stosowane są najczęściej do ustalania przedmiotów na powierz­chniach cylindrycznych. Rozróżniamy dwa rodzaje pryzm: pryzmy do wałków długich (rys. 119a) i pryzmy do wałków krótkich (rys. 119b). Kąt pomiędzy powierzchniami roboczymi pryzmy wynosi zazwyczaj 90°; w szczególnych przypadkach stosuje się pryzmy o kącie 60° lub 120°. Pryzmy ustala się w korpusie przyrządu kołkami, a następnie zamocowuje dwoma śrubami z sześciokątem wewnętrznym. Przy ustalaniu wałka w pryzmie (rys. 119c) oś jego leży zawsze w płasz­czyźnie symetrii pryzmy, natomiast odległość tej osi od podstawy H zmienia się w zależności od średnicy wałka i kąta rozwarcia a pryzmy. Z tego względu przy wymiarowaniu pryzmy należy oprócz wymiaru C podawać również wymiar H. Wymiar ten można obliczyć z następujących wzorów uproszczonych dla a = 90° H = h + 0,707 D + 0,5 C a dla a = 120° H = h + 0,578 D + 0,289 C. Oznaczenia w tych wzorach przyjęte są wg rys. 119c. Płytki pryzmatyczne stosowane są do ustalenia przedmiotów na nie­obrobionych powierzchniach walcowych. Przykład ustalenia za pomocą płytek pryzmatycznych pokazano na rys. 120. W tym przypadku przed­miot umieszczony na płycie przy­rządu 1 jest ustalony przez dwie płytki pryzmatyczne: stałą 2 i przesuwną 3, mogącą się poru­szać w kierunku strzałek w pomi­niętych na rysunku prowadnicach. Przesuwana płytka pryzmatyczna służy więc nie tylko do ustalania.