Reklama
A A A

Półfabrykaty i obróbka cieplna korbowodów

Półfabrykatami korbowodów silników średniej i wielkiej mocy są odkuwki swobodne. Przykład kucia korbowodu wielkiego silnika krzyżulcowego omówiony był w rozdziale II (patrz rys. 76). Przy wytwarzaniu silników samochodowych, ciągnikowych, lotniczych, motocyklowych oraz małych silników przemysłowych jako półfabrykatów używa się z reguły odkuwek matrycowych. Odkuwki takie wykonuje się z otworem w stopie, lecz bez otworu w łbie. Przy małych korbowodach łeb i stopa odkuwane są bez otworów, natomiast przy dużych wymiarach (np. korbowody silników ciągnikowych) otwory wykonuje się nie tylko w stopie, ale również w łbie. Korbowody odkuwane są w matrycach według różnych metod: 1) jako jedna całość lub 2) bez pokrywy stopy, którą odkuwa się oddzielnie. Sto­sowanie odkuwek jednolitych (łącznie z pokrywą stopy) daje pewną oszczędność metalu przy kuciu, lecz wymaga urządzeń kuźniczych o więk­szej mocy i bardziej skomplikowanych matryc oraz powiększa pracochłon­ność obróbki mechanicznej ze względu na konieczność przecinania stopy. Przy tej metodzie kucia otwór w stopie wykonuje się niekiedy owalny, aby po rozcięciu i późniejszym złożeniu kształt tego otworu był jak naj­bardziej zbliżony do koła. Z podanych względów druga z wymienionych metod kucia matrycowego korbowodów stosowana jest częściej. Na rys. 81 pokazano odkuwkę korbowodu silnika samochodowego wykonaną według tej metody na młocie, a na rys. 82 — stosowaną przy tym matrycę. Oddzielne pokrywy stóp wy­konuje się jako odkuwki wielokrotne (patrz rys. 78). Odkuty z matrycy korbowód samochodowy lub ciągnikowy pozostaje zu­pełnie nieobrobiony na powierzchni trzona i w znacznym stopniu na po­wierzchni zewnętrznej łba i stopy. Z tego względu takie odkuwki po ob­cięciu rąbka poddawane są kalibrowaniu na młocie spadowym. W silni­kach lotniczych i niektórych innych stosuje się korbowody całkowicie obrabiane z odkuwek matrycowych, przy czym naddatki na obróbkę wa­hają się od 2 do 5 mm. W tym przypadku ciężar odkuwki jest kilkakrotnie większy od ciężaru gotowego wyrobu. Całkowita obróbka korbowodu ma na celu zmniejszenie jego ciężaru do minimum oraz uzyskanie jak najlep­szego wyrównoważenia mas silnika. Po odkuciu korbowody wyżarza się i następnie ulepsza cieplnie. Na przy­kład w przypadku stosowanej w szerokim zakresie stali 40 wyżarzanie normalizujące przeprowadza się w temperaturze 8507870°C, a ulepszanie cieplne — przez zahartowanie z temperatury 820r840°C z chłodzeniem w wodzie lub 5% roztworze soli kuchennej i odpuszczanie w temperatu­rze 520ir620°C z chłodzeniem w wodzie lub powietrzu. Wymagana twar­dość po odpuszczaniu wynosi 207t286 Hb. Obróbka cieplna korbowodów wykonanych ze stali stopowych podobna jest do obróbki korbowodów ze stali 40. Temperatury poszczególnych pro­cesów obróbki cieplnej i sposoby chłodzenia zależą od rodzaju stali. Obrobione cieplnie korbowody poddawane są oczyszczaniu przez tra­wienie, piaskowanie lub kulkowanie. Ostatnią operacją w kuźni jest do­kładne prostowanie korbowodu na prasie korbowej w specjalnej matrycy.