Pojazdy do przewozu materiałów ciekłych
Pojazdy do przewozu materiałów ciekłych — benzyny, wody, mleka itp. — to najczęściej cysterny, tzn. metalowe zbiorniki osadzone na podwoziach samochodów ciężarowych, przyczep lub naczep, wyposażone w układ dystrybucyjny, umożliwiający napełnianie zbiornika cieczą. Na rys. 26.4 przedstawiono przykładowo dwie cysterny — Sf.^pwą, zbudo
waną na podwoziu samochodu Star 28, wyposażoną w dwukomorowy zbiornik o łącznej pojemności 5,2 m3 oraz 18-tonową naczepę-cysternę, ciągnioną przez trzyosiowy ciągnik siodłowy Scammel, wyposażoną w zbiornik o pojemności 16,4 m3.
Zbiorniki cystern nadają się tylko do przewozu cieczy określonego rodzaju. Nie można tej samej cysterny stosować raz do przewozu mleka, a kiedy indziej do przewozu benzyny. Zależnie od rodzaju przewożonej cieczy cysteiny różnią się w pewnym stopniu konstrukcją. Cysterny do przewozu paliwa i smarów muszą być wyposażone w zabezpieczenia przeciwpożarowe, w nadwoziu nie powinny mieć elementów drewnianych, a ich zbiorniki muszą być uziemione (zwykle za pomocą zwisającego luźno łańcucha). Zbiorniki do przewozu mleka, ze względu na łatwość kwaśnienia ładunku, powinny być chronione przed zmianami temperatury, nasłonecznieniem i wstrząsami. Mają one podwójne ścianki, oddzielone warstwą termoizolacyjną. Wewnętrzna ścianka wykonana jest z blachy aluminiowej grubości 2-^3 | . Wnętrze zbiornika, w celu zmniejszenia falowania mleka, podzielone jest na 2 lub 3 komory.
Niezależnie od przeznaczenia cysterny powinny mieć możliwie małą masę własną, nisko położony środek ciężkości, powinny być szczelne
i odporne na korozję. Budowa cysterny powinna umożliwiać okresowe czyszczenie wnętrza zbiornika.
Układ dystrybucyjny (rys. 26.5), z pompą lub bez, służy do napełniania i opróżniania cysterny. Zainstalowany w układzie licznik umożliwia pomiar ilości przepływającej cieczy.