Konstruktor podaje najczęściej na rysunku wykonawczym materiał i ro­dzaj (odlew, odkuwka itp.) półfabrykatu. Wybór sposobu wykonania i wymiarów, a więc kształtu półfabrykatu, dokonywany jest przez techno­loga oddziału mechanicznego przy współudziale technologa odpowiedniego działu przygotowawczego (odlewni, kuźni itp.). Technolog oddziału mecha­nicznego określa wymagania stawiane półfabrykatowi, ze względu na łat­wość i ekonomiczność obróbki danego przedmiotu. Technolog oddziału przygotowawczego koryguje te żądania z punktu widzenia wyposażenia i możliwości produkcyjnych tego oddziału. Wybór sposobu wykonania i wymiarów półfabrykatu ma bardzo duży wpływ na przebieg i koszt procesu technologicznego. Dobierając półfabry­kat staramy się, aby jego kształt i wymiary były zbliżone do kształtu i wymiarów gotowego wyrobu, nie należy jednak stosować półfabrykatów o nadmiernie skomplikowanym kształcie. Kształt półfabrykatu często określa z góry dalszy proces obróbki przed­miotu. Dostatecznie dobre i dokładne wykonanie półfabrykatu umożliwia zmniejszenie liczby operacji, nakładu pracy i kosztu do minimum. Oczy­wiście proces wykonania takiego półfabrykatu jest bardziej skompliko­wany i kosztowny. Wykonanie półfabrykatu z dużymi naddatkami na ob­róbkę wprawdzie upraszcza zwykle proces wykonania samego półfabrykatu i zmniejsza jego koszt, przedłuża jednak i utrudnia proces obróbki skra­waniem. Proces technologiczny można zatem opracowywać według dwóch róż­nych sposobów: 1)przy użyciu półfabrykatu o kształcie i wymiarach bardzo zbliżonych do gotowego wyrobu; w tym przypadku na oddziały przygotowawcze przy­pada większy udział w nakładzie pracy zużywanej na wykonanie danego przedmiotu, a mniejszy na oddziały mechaniczne; przy użyciu półfabrykatu o dużych i zmieniających się znacznie nad­datkach; w tym przypadku większy udział w nakładzie pracy i w kosztach wykonania przedmiotu przypada na działy mechaniczne. Pierwszy sposób stosowany jest przy produkcji wielkoseryjnej, a szcze­gólnie masowej, ponieważ zastosowanie współczesnych wydajnych, lecz kosztownych maszyn jest ekonomicznie uzasadnione jedynie przy dużej produkcji. Drugi sposób jest stosowany zwykle przy produkcji jednostko­wej i małoseryjnej. W przypadkach wątpliwych i nieokreślonych w sposób jednoznaczny warunkami technologicznymi, sposób wykonania półfabrykatu można okre­ślić w oparciu o obliczenia ekonomiczne przeprowadzone dla różnych wa­riantów. Metody przeprowadzania takich obliczeń omówione są w rozdziale siódmym. Oprócz kosztu wykonania przedmiotu oraz możliwości wykonawczych oddziału przygotowawczego (w przypadku opracowywania procesu techno­logicznego dla istniejącego zakładu) na wybór sposobu wykonania półfa­brykatu wpływa również kształt i wielkość obrabianego przedmiotu oraz rodzaj i właściwości użytego materiału (skład chemiczny, własności me­chaniczne, struktura, kierunek włókien itd.). W niektórych przypadkach czynniki te mogą mieć decydujące znaczenie przy wyborze sposobu wykonania półfabrykatu. Na przykład konieczność zapewnienia wysokich własności mechanicznych elementów silników lot­niczych przy jak najmniejszym ich ciężarze zmusza do zastosowania nie­zależnie od wielkości produkcji doskonalszych, chociaż z reguły kosztow­niejszych, sposobów wykonania półfabrykatów; zamiast odlewania w for­mach piaskowych stosuje się odlewanie kokilowe, zamiast kucia swobod­nego — kucie matrycowe itd. Przy projektowaniu procesu technologicznego elementów wykonywa­nych z materiałów prętowych, wybór półfabrykatu upraszcza się. W tym przypadku polega on na ustaleniu kształtu, wymiarów i tolerancji prze­kroju poprzecznego pręta. Do ustalenia wymiarów półfabrykatu należy znać wielkość naddatków na obróbkę. Z tego względu omówimy z kolei sposób wyboru wielkości naddatku.