Reklama
A A A

OGÓLNE ZASADY PROJEKTOWANIA PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH

Na układ procesu technologicznego obróbki mechanicznej wpływają następujące główne czynniki: 1) kształt i wymiary części; 2) materiał części i jego twardość; 3) wymagana dokładność i gładkość obrobionych powierzchni; 4) charakter obróbki cieplnej; 5) rodzaj półfabrykatu; 6) skala produkcji części; 7) produkcyjne możliwości zakładu (istniejący park maszynowy i inne warunki wpływające na sposób obróbki części). Przy projektowaniu procesów technologicznych technolog wykonuje następujące prace: Układa wstępny plan operacyjny („marszrutę technologiczną") ustalając kolejność wykonywania operacji na podstawie doboru baz ustaw-czych, metod wykonywania głównych operacji, doboru typów obra­biarek itp. Określa wymiary półfabrykatu, jeżeli część ma być wykonana z pręta okrągłego lub o innym przekroju. Wskazuje sposoby wykonania poszczególnych operacji wyzna­czając wymiary operacyjne oraz odchyłki, wymienia typy i wymiary obrabiarek, rodzaje i wymiary narzędzi skrawających oraz ustala zasad­nicze układy przyrządów obróbkowych. Zestawia ostateczny plan operacyjny. Przeprowadza w miarę potrzeby kalkulację czasu. Wystawia odpowiednie dokumenty technologiczne. Określenie czasu obróbki przy projektowaniu procesów technologicz­nych jest konieczne w tych przypadkach, gdy należy porównać dwa wa­rianty wykonania operacji w celu doboru bardziej korzystnego, gdy trzeba określić potrzebną ilość obrabiarek itp. W każdym przypadku projektowania procesu technologicznego należy uwzględnić, że prócz spełniania wszystkich wymagań ustalonych przez konstruktorów na rysunku wykonawczym powinna być zapewniona naj -większa wydajność przy najmniejszych kosztach własnych obróbki. W większości przypadków obróbkę tych lub innych powierzchni można wykonać wieloma sposobami zapewniającymi spełnienie wymagań technicznych podanych na rysunku. Nie zawsze jest łatwo wybrać naj­bardziej ekonomiczny z tych sposobów. Niekiedy rozwiązanie tego zadania jest niemożliwe bez obliczenia kosztów obróbki wg różnych sposobów. W tych przypadkach technolog powinien wykonać odpowiednie obliczenia techniczno-ekonomiczne. Metody takich obliczeń będą wyjaśnione dalej. Przy projektowaniu procesu technologicznego obróbki mechanicznej należy mieć następujące materiały i dane: 1) Rysunek wykonawczy części, na którym są wskazane kształt i wy- miary części, powierzchnie podlegające obróbce, materiał części i jego twardość, wymagana obróbka cieplna i inne warunki techniczne doty- czące wykonania części. Na rysunku wykonawczym zwykle są podane wszystkie warunki techniczne dotyczące wykonania części. Rysunek półfabrykatu jeśli nie jest on odcinkiem materiału wal­cowanego (pręta lub blachy). Zwykle w zakładzie opracowuje się przede wszystkim rysunki odkuwek. Przy małej skali produkcji często nie opra­cowuje się oddzielnie rysunków odlewów, lecz podaje się na rysunkach części naddatki, które powinny być zebrane przez obróbkę mechaniczną. Wielkość produkcji części, tj. ilość sztuk, które powinny być wy­konane w ciągu roku. Ilość ta jest iloczynem ilości maszyn (samochodów lub ciągników), które powinien wyprodukować zakład, przez ilość sztuk przypadających na jedną maszynę plus ilość części zapasowych, a więc P = p • m + pj, gdzie: P — roczna produkcja części; m — ilość części do jednej maszyny; p — ilość produkowanych maszyn; pi — ilość części zapasowych. 4) Dane o urządzeniach potrzebnych do wykonania procesu obróbki. Proces technologiczny obróbki części maszyny nowej konstrukcji można projektować również w warunkach przedsiębiorstwa już pracującego, albo dostosowując się do możliwości przez odpowiednie zmiany konstrukcyjne, albo odpowiednio przygotowując się, albo zmieniając skalę produkcji. W tym przypadku technolog projektujący proces obróbki powinien rozporządzać danymi o istniejących w zakładach urządzeniach, ażeby w miarę możności wykorzystać je do wykonania obróbki wg projektowanego procesu technologicznego. Podstawowe dane o wyposażeniu zakładu są podane w metrykach maszyn. W przypadku opracowywania procesu technologicznego w biurze projektów w celu wstępnego zaprojektowania nowego zakładu, można częściowo posługiwać się danymi dotyczącymi obrabiarek o charakterze uniwersalnym. Resztę obrabiarek dobiera się wg danych katalogowych lub wg danych o już używanych w innych zakładach obrabiarkach. Coraz częściej w zakładach samochodowych i ciągnikowych zleca się wykonanie urządzeń fabrykom obrabiarek, które wykonują je na specjalne zamówienie. 5) Pomocnicze materiały z zakresu norm i normatywów. Do obliczania wymiarów półfabrykatów wykonywanych z materiałów prętowych (jeśli taki materiał nadaje się na daną część) należy mieć dane o odpowiednich asortymentach (GOST). Przy doborze normalnych narzędzi skrawających i pomiarowych trzeba rozporządzać odpowiednimi normami i katalogami narzędzi. Aby móc przeprowadzić kalkulację techniczną, trzeba rozporządzać odpowiednimi normatywami z zakresu parametrów skrawania; norma­tywami czasu ręcznych czynności przy ustawianiu i zdejmowaniu części z obrabiarek, czasu pomiarów itp. oraz czasu przygotowawczego.