Reklama
A A A

Ogólne uwagi o obróbce mechanicznej tulei cylindrowych

Najbardziej charakterystyczną cechą tulei cylindrowych jest ich mała sztywność wynikająca z małej grubości ścianek. Ta okoliczność jest po­wodem zasadniczych trudności przy ich obróbce mechanicznej, mianowi­cie tuleje łatwo odkształcają się pod działaniem sił zacisku i skrawania. Oprócz tego tuleja może dodatkowo odkształcić się pod wpływem naprężeń wewnętrznych powstających przy obróbce cieplnej. Mała sztywność tulei cylindrowych zmusza do bardzo starannego wy­boru sposobów ich mocowania i obróbki. W przypadku tulei mokrych, które są z reguły znacznie sztywniej sze od tulei suchych, obróbka rozpoczyna się od zgrubnego wytaczania otworu, przy czym półfabrykat ustawia się w uchwycie szczękowym chwytającym za powierzchnię zewnętrzną. Ze względu na odkształcenia powstające przy takim zamocowaniu, obróbkę wygładzającą i wykańczającą przeprowadza się mocując tuleję na powierzchniach czołowych, a obrobioną część jej powierzchni zewnętrznej wykorzystuje się jedynie do ustalenia. Do obrób­ki powierzchni zewnętrznych tuleję osadza się na trzpieniu rozprężnym. Ze względu na wymaganą współosiowość powierzchni zewnętrznej i we­wnętrznej tak ustala się plan operacji, że powierzchnie te w każdym sta­dium obróbki (zgrubna, wygładzająca i wykańczająca) obrabiane są ko­lejno. Typowa kolejność zasadniczych operacji obróbki mokrej tulei cylin­drowej jest następująca: 1)zgrubne wytaczanie powierzchni wewnętrznej, 2)zgrubne toczenie powierzchni zewnętrznych i czołowych, wygładzające toczenie zewnętrznych powierzchni ustalających, obróbka cieplna, wygładzające wytaczanie powierzchni wewnętrznej, 3)wykańczające toczenie zewnętrznych powierzchni ustalających, 4)próba wodna pod ciśnieniem 4f5 kG/cm1 w czasie 2 min, rozwiercanie powierzchni wewnętrznej *), zgrubne szlifowanie zewnętrznych powierzchni ustalających, 5)wygładzające toczenie powierzchni czołowych kołnierza, wstępne gładzenie powierzchni wewnętrznej, wykańczające toczenie wewnętrznej powierzchni czołowej kołnierza, 6)wykańczające szlifowanie zewnętrznych powierzchni ustalających i wewnętrznej powierzchni czołowej kołnierza, 7)ostateczne gładzenie powierzchni wewnętrznej, kontrola ostateczna. Omawiane poprzednio trudności występują jeszcze bardziej przy obrób­ce suchych tulei cylindrowych, ze względu na ich szczególną cienkościenność. W tym przypadku obróbka ich rozpoczyna się od wykonania pomoc­niczych podstaw obróbkowych w postaci wewnętrznych fazek na obu koń­cach tulei. Te pomocnicze podstawy obróbkowe wykorzystuje się następ­nie przy obróbce tokarskiej zewnętrznej powierzchni tulei. Półfabrykaty gładkich tulei suchych, których obróbkę tokarską prze­prowadza się na rewolwerówkach, odlewane są z kołnierzami lub we­wnętrznym zgrubieniem; pomocniczą podstawą obróbkową jest w tym przypadku zewnętrzna powierzchnia czołowa kołnierza lub wewnętrznego zgrubienia. Po zakończeniu obróbki tokarskiej takie tuleje poddawane są obróbce cieplnej, a następnie szlifowaniu na szlifierkach wykańczających; obróbkę wykańczającą wykonuje się dopiero po ich wtłoczeniu w kadłub. Przebieg obróbki suchej tulei cylindrowej można zbadać na przykładzie obróbki łatwowymiennej tulei do silnika dwusuwowego JAZ204, którą pokazano na rys. 52a. Kolejność zasadniczych operacji jest w tym przy­padku następująca: 8)obróbka pomocniczych podstaw obróbkowych, zgrubne toczenie powierzchni zewnętrznej, wygładzające toczenie powierzchni zewnętrznej, zgrubne wytaczanie powierzchni wewnętrznej, zgrubne szlifowanie powierzchni zewnętrznej, 9)dwukrotne bardzo dokładne wytaczanie wygładzające powierzchni wewnętrznej, wiercenie i fazowanie 32 otworów promieniowych (stanowiących okna wlotowe), 10)obróbka cieplna, wygładzające szlifowanie powierzchni zewnętrznej, 11)zgrubne szlifowanie powierzchni wewnętrznej, wykańczające szlifowanie powierzchni zewnętrznej, wykańczające szlifowanie powierzchni wewnętrznej, toczenie powierzchni czołowych kołnierza, gładzenie powierzchni wewnętrznej, kontrola ostateczna.