Reklama
A A A

Ogólne uwagi o obróbce mechanicznej korbowodów

Zasadnicze trudności obróbki korbowodów są wynikiem ich małej sztywności. Nawet nieznaczne ugięcie trzona korbowodu przy jego stosun­kowo dużej długości powodują poważne wychylenie osi otworów łba i sto­py. Otwory te obrobione w korbowodzie odkształconym pod działaniem sił docisku okażą się nierównoległe po jego odmocowaniu. Wymaganą do­kładność obróbki można osiągnąć jedynie w przypadku prawidłowego wy­boru podstaw obróbkowych oraz miejsc zacisku. Zasadniczymi podstawami obróbkowymi przy obróbce korbowodu są otwory oraz powierzchnie czołowe łba i stopy. Wszystkie te powierzchnie obrabiane są wykańczająco dopiero w końcu procesu technologicznego. Wskutek tego jako podstawy obróbkowe przy większości operacji można stosować tylko niektóre z tych powierzchni, a brakujące zasadnicze pod­stawy obróbkowe należy zastąpić pomocniczymi podstawami obróbkowy­mi. Czasem całkowitą obróbkę korbowodu przeprowadza się przy użyciu pomocniczych podstaw obróbkowych. Pomocnicze podstawy obróbkowe uzyskuje się przez obróbkę odpowiednich występów lub powierzchni na łbie lub stopie. Powierzchniami, na które działają zwykle elementy zaciskające przy mocowaniu korbowodu w uchwycie lub przyrządzie, są najczęściej po­wierzchnie czołowe łba i stopy, a w niektórych przypadkach, kiedy nie ma niebezpieczeństwa odkształcenia, powierzchnie trzona. Do niektórych operacji korbowód zaciskany jest w kierunku podłużnym za pomocą pryzm (patrz rys. 120). Kolejność obróbki korbowodu jest w zasadzie następująca: 1)obróbka powierzchni czołowych, obróbka dalszych podstaw obróbkowych, wstępna obróbka zasadniczych powierzchni, obróbka korbowodu zmontowanego (z pokrywą), korygowanie ciężaru korbowodu. W przypadku stosowania półfabrykatu odkutego bez pokrywy po obro­bieniu powierzchni czołowych wierci się, a następnie rozwierca lub prze­ciąga otwór na sworzeń ustalając korbowód na zewnętrznej powierzchni łba. Otwór ten wykonany z dokładnością według klasy 2 lub 2a stanowi następnie podstawę obróbkową do obróbki stopy. Po wstępnym obrobie­niu obu części korbowodu i wykonaniu w nich otworów na śruby łączące, obie te części skręca się śrubami i obrabia ostatecznie. Kolejność wykonania zasadniczych operacji przy zastosowaniu półfa­brykatów odkuwanych bez pokrywy prześledzić można na przykładzie obróbki produkowanego seryjnie korbowodu samochodowego z wylaniem białym metalem bezpośrednio w stopie: 2)zgrubne szlifowanie powierzchni czołowych łba i stopy, 3)wiercenie i rozwiercanie otworu w łbie, wytaczanie otworu stopy, wiercenie i rozwiercanie otworów na śruby korbowodowe, przecinanie stopy i frezowanie powierzchni styku, 4)frezowanie i pogłębianie powierzchni oporowych dla śrub na trzonie i pokrywie, 5)wiercenie otworów olejowych w łbie, 6)montowanie trzona z pokrywą, 7)wytaczanie otworu w stopie, 8)wylewanie białym metalem otworu w stopie, wytaczanie otworu w stopie, wtłaczanie tulei brązowej w łeb korbowodu, 9)wytaczanie wykańczające otworów w łbie i w stopie, 10)wykańczające szlifowanie powierzchni czołowych łba i stopy, kalibrowanie przepychaczem otworu w łbie, 11)korygowanie ciężaru, 12)kontrola ostateczna. Przy użyciu półfabrykatów jednolitych (łącznie z pokrywą) po wykona­niu wstępnych operacji i obrobieniu otworów na śruby łączące następuje przecinanie stopy, obróbka powierzchni styku, a następnie po skręceniu obu części korbowodu — obróbka ostateczna. Jako przykład kolejności wykonania zasadniczych operacji w przypadku stosowania półfabrykatów odkuwanych bez pokrywy może służyć nastę­pujący, uproszczony plan obróbki produkowanego masowo korbowodu ciągnikowego z ukośnym przecięciem stopy: 13)frezowanie powierzchni czołowych łba i stopy, 14)frezowanie płaszczyzn trzech występów na łbie korbowodu, 15)frezowanie płaszczyzny podziału i dwóch bocznych powierzchni stopy, 16)przeciąganie płaszczyzny podziału i dwóch bocznych powierzchni stopy, wiercenie, rozwiercanie i gwintowanie otworów na śruby korbowodowe, 17)montowanie trzona z wstępnie (oddzielnie) obrobioną pokrywą, wiercenie i rozwiercanie otworu w łbie, 18)zgrubne i wygładzające wytaczanie otworu w stopie, 19)szlifowanie powierzchni czołowych stopy, 20)wstępne bardzo dokładne wytaczanie otworów w łbie i w stopie, 21)wtłaczanie tulei brązowej w łeb korbowodu, 22)wiercenie otworów olejowych, 13) wykańczające bardzo dokładne wytaczanie otworów w łbie i w stopie, 23)gładzenie otworu w stopie, 24)korygowanie ciężaru korbowodu, 25)kontrola ostateczna. Jak wynika z podanego przebiegu operacji w tym przypadku wprowa­dzono pomocnicze podstawy obróbkowe w postaci specjalnie w tym celu obrabianych płaszczyzn: trzech na łbie i dwóch na stopie. Przy wytwarzaniu korbowodów silników lotniczych oraz silników prze­mysłowych i okrętowych mocy średniej i wielkiej do wymienionych za­sadniczych operacji dochodzi jeszcze obróbka zewnętrznych powierzchni trzona, łba i stopy; przeprowadza się ją po wykonaniu podstaw obróbko­wych.