W układach zasilania silników z zapłonem samoczynnym ob­sługą objęte są następujące zespoły: zbiornik paliwa i przewody, filtry paliwa, pompa zasilająca, pompa wtryskowa, wtryskiwacze. Obsługa zbiorników paliwa samochodów z silnikami o zapłonie samoczynnym jest podobna do obsługi zbiorników pa­liwa samochodów z silnikami gaźnikowymi. W przypadku tych silników nie wolno jednak dopuścić, aby poziom paliwa w zbior­niku spadł poniżej określonego minimum. Mogłoby to bowiem spowodować zassanie przez pompę paliwową powietrza, co w sil­nikach z zapłonem samoczynnym jest przyczyną dość częstej nie­sprawności — zapowietrzenia instalacji. Na skutek zapowietrze­nia w układzie wysokiego ciśnienia powstaje ściśliwa poduszka powietrzna, która sprawia, że skok tłoczka w pompie wtryskowej wywołuje za mały przyrost ciśnienia paliwa, a co za tym idzie, zmniejszenie lub całkowity zanik dopływu paliwa do cylindra. Likwidowanie tej niesprawności — odpowietrzanie — polega na usuwaniu z poszczególnych odcinków układu zasilania oleju na­pędowego zawierającego pęcherze powietrza. Wykonuje się to odkręcając śruby odpowietrzające (najpierw w filtrze, a po jego odpowietrzeniu w pompie wtryskowej) i pompując paliwo pomp­ką ręczną. Z chwilą gdy z otworu odpowietrzającego zaczyna wypływać czyste paliwo, zakręca się go i przystępuje do odpowie­trzania dalszego odcinka. Odpowietrzanie wtryskiwaczy wykonuje się po usunięciu powietrza z pozostałej części układu zasilania, napędzając poszczególne sekcje tłoczące przez obracanie wału korbowego rozrusznikiem. Obsługa przewodów paliwowych sprowadza się do kontroli ich szczelności. Wszelkie uszkodzenia przewodów (zwłasz­cza przewodów wysokiego ciśnienia), jak pęknięcia, zgniecenia lub uszkodzenia stożkowej części uszczelniającej usuwa się wy­mieniając przewód na nowy. Obsługa filtrówpaliwa polega na okresowym ich oczy­szczaniu albo na wymianie wkładów filtrujących. W tym celu na­leży odkręcić korek spustowy w kadłubie filtru i spuścić paliwo. Następnie wyjmuje się osadnik filtru i wkład filtrujący. Wnętrze kadłuba (osadnika) filtru należy dokładnie oczyścić i osuszyć. Wkłady filtrów zgrubnego oczyszczania przemywa się w czystej nafcie świetlnej lub benzynie. Wkładów filtrów dokładnego oczy­szczania najczęściej nie czyści się, lecz wymienia na nowe. Wkła­dy z nici bawełnianych można czyścić przez usunięcie zewnętrz­nej, zanieczyszczonej warstwy nici, umycie wkładu w benzynie lub wodnym roztworze sody kaustycznej (lO-j-15%) w tempera­turze 70-r-90°C, przepłukanie w gorącej wodzie, a następnie osu­szenie sprężonym powietrzem, które powinno przepływać w kie­runku przeciwnym kierunkowi przepływu paliwa przez wkład. Na oczyszczony wkład należy nawinąć nową warstwę nici (na miejsce usuniętych — zanieczyszczonych). Po złożeniu filtru na­leży sprawdzić jego szczelność. Niedomagania pomp zasilających polegają najczęściej na zmniejszeniu się ich wydajności, co pociąga za sobą spadek mocy silnika. Przyczynami tych niedomagań są różnego rodzaju usterki, kwalifikujące pompę do naprawy. W ramach obsługi technicznej należy dbać o szczelność pompy i dochodzących do niej przewodów oraz okresowo sprawdzać jej wydajność, wy­twarzane przez nią ciśnienie i podciśnienie. Obsługę pompy wtryskowej można podzielić na stałą i okresową. Do obsługi stałej należy: przestrzeganie czystości pa­liwa, niedopuszczanie do zapowietrzenia się pompy (a w razie potrzeby odpowietrzanie jej), natychmiastowe usuwanie (w miarę możliwości) pojawiających się przecieków paliwa oraz kontrolo­wanie poziomu oleju w kadłubie pompy i regulatora. Do czynności obsługi okresowej należy: smarowanie urządze­nia do zmiany kąta wyprzedzenia wtrysku, zmiana oleju w ka­dłubie pompy i regulatora oraz sprawdzanie na specjalnym sta­nowisku pracy pompy i regulatora prędkości obrotowej, połączone z regulacją. Pompa wtryskowa jest urządzeniem precyzyjnym, dlatego jej sprawdzaniem i regulacją zajmuje się specjalnie wy­szkolony personel. Sprawdzenie pracy pompy obejmuje: spraw­dzenie równomierności dawkowania paliwa przez poszczególne sekcje, sprawdzenie szczelności zespołów tłoczek-cylinderek, sprawdzenie szczelności zaworka tłoczącego, sprawdzenie prawi­dłowości ustawienia początku wtryskiwania paliwa. Częstotliwość wykonywania poszczególnych zabiegów obsługi okresowej podana jest w instrukcji każdego samochodu. Obsługa wtryskiwaczy w normalnej eksploatacji obej­muje: kontrolę regularnej pracy, usuwanie zauważonych nieszczel­ności połączeń, kontrolę zabarwienia gazów spalinowych (czarne zabarwienie spalin oznacza najczęściej niewłaściwą pracę wtrys­kiwaczy). Objawami nieprawidłowej pracy wtryskiwaczy są: przegrze­wanie się silnika, spadek mocy, wzrost zużycia paliwa i nadmier­ne dymienie. Stwierdzenie wymienionych objawów świadczy o wadliwej pracy jednego lub kilku wtryskiwaczy. W celu stwier­dzenia, który z wtryskiwaczy jest niesprawny, należy kolejno od­łączać przewody paliwowe od poszczególnych wtryskiwaczy i ob­serwować pracę silnika (przy prędkości obrotowej biegu jałowego) oraz pracę wymontowanego wtryskiwacza. Do obsługi okresowej należy kontrola pracy wtryskiwaczy na specjalnym stanowisku badawczym, wyposażonym w pompę kon­trolną. Kontrola ta obejmuje: ciśnienie wtrysku, kształt strugi, kąt rozpylenia strugi oraz ewentualne sączenie się paliwa. Przed wmontowaniem do stanowiska wtryskiwacze należy oczyścić. Urządzenia i stanowiska do kontroli pracy i regulacji pomp wtryskowych i wtryskiwaczy stanowią wyposażenie specjalistycz­nych komórek w stacjach obsługi i zakładach naprawczych. Urzą­dzenia te są obsługiwane przez specjalnie przeszkolony personel. Zostaną one omówione w dalszej części książki. Montując do silnika pompę wtryskową po badaniach na sta­nowisku należy prawidłowo wyregulować początek wtrysku pali­wa. W tym celu w miejsce jednego z wtryskiwaczy wkręca się próbnik ze szklaną rurką, umożliwiającą obserwację pompowane­go paliwa. Posługując się znakami na kole zamachowym silnika lub specjalną tarczą z podziałką, zakładaną na wał korbowy sil­nika, ustala się kąt początku wtrysku — w sposób analogiczny jak kąt wyprzedzenia zapłonu w silnikach z zapłonem iskrowym. Regulacja kąta wtrysku, w celu ustawienia takiej jego wartości, jaka podana jest w instrukcji fabrycznej, polega'na odpowiednim obracaniu względem siebie elementów sprzęgła na wałku napę­dowym pompy wtryskowej.