Obsługa przedniej osi i kół
Obsługa przedniej osi sprowadza się do oględzin zewnętrznych belki osi, sprawdzenia czy w połączeniach belki ze zwrotnicami nie występują nadmier-
ne luzy oraz sprawdzenia połączeń zwrotnicy z elementami układu kierowniczego.
W razie zauważenia jakichkolwiek odkształceń lub pęknięć belki osi należy zespół skierować do naprawy. Podobnie postępuje się w przypadku stwierdzenia nadmiernego zużycia elementów belki lub zwrotnic. Sprawdzając belkę osi należy zwrócić uwagę na stan jej pokrycia antykorozyjnego. Ewentualne ubytki powłoki należy uzupełnić po starannym oczyszczeniu tych miejsc.
Obsługa kół jezdnych polega na sprawdzaniu ich zamocowania, kontroli pracy łożysk, okresowym smarowaniu łożysk, usuwaniu wgnieceń i śladów korozji z obręczy i tarcz kół oraz okresowym ich wyrównoważaniu.
Kontrola zamocowania kół należy do czynności obsługi codziennej. Podczas zakładania kół należy zwracać uwagę na stopień zużycia otworów w tarczach oraz otworów na śruby mocujące koła do piast. W przypadku uszkodzenia powierzchni centrujących niezbędna jest ich naprawa. Podczas montowania koła należy przestrzegać właściwej kolejności dokręcania nakrętek. /Luzy w łożyskach sprawdza się poruszając uniesione koło w kierunku prostopadłym do płaszczyzny jego obrotu. Jeżeli koło ułożyskowane jest na stożkowych łożyskach wałeczkowych, luzy kasuje się dokręcając nakrętkę regulacyjną tak, żeby nie zwiększyć oporów obracania się koła. W tym celu dokręca się nakrętkę do położenia powodującego wyraźne zwiększenie oporów obracania się koła, a następnie odkręca się ją od tego położenia o 1/6-f-1/2 obrotu, do położenia umożliwiającego przewleczenie zawleczki. /
Jeżeli przyczyną występwania luzów jest nadmierne zużycie lub uszkodzenie łożysk, łożyska należy wymienić na nowe.
Wymieniając łożyska lub przystępując do ich regulacji należy sprawdzić, czy w piaście znajduje się dostateczna ilość smaru i czy smar ten nie jest stary. Smar stary należy usunąć, zastępując go świeżym.
Po wyregulowaniu łożysk lub ich wymianie należy właściwie dokręconą nakrętkę starannie zabezpieczyć przed odkręcaniem się. Kontrola regulacji polega na sprawdzeniu, czy piasta nie nagrzewa się nadmiernie podczas jazdy. W razie silnego nagrzewania się piast należy ponownie dokonać regulacji.
Przyczyną luzu kół przednich może być także zużycie sworznia zwrotnicy lub otworów, w których jest on osadzony. W tym przypadku luz można usunąć tylko w drodze naprawy.
Łożyska piast smaruje się okresowo, w terminach podanych w instrukcji obsługi. W tym celu należy usunąć z piasty stary smar, przemyć ją naftą, wytrzeć i napełnić nowym smarem. Podczas montażu piasty należy zwrócić uwagę na stan powierzchni uszczelniających i jakość uszczelki. Uszkodzenie uszczelki lub powierzchni uszczelniających może powodować przedostawanie się smaru z piasty na powierzchnię bębna hamulcowego, co powoduje zmniejszenie skuteczności hamowania jednego koła, a co za tym idzie, niebezpieczne zarzucanie samochodu przy hamowaniu. Uszkodzoną uszczelkę należy wymienić. Po zmontowaniu piasty należy wyregulować luzy łożysk.
Obsługa obręczy i tarcz kół sprowadza się do usuwania śladów korozji, dbania o jakość powłoki ochronnej oraz usuwania drobnych wgnieceń powstałych wskutek uderzeń. Dbałość o gładkość obręczy jest szczególnie ważna w pojazdach wyposażonych w opony bezdętkowe. Uszkodzenie powierzchni obręczy może powodować nieszczelności i spadek ciśnienia powietrza w ogumieniu.
Dość częstą niesprawnością jest niewyrównoważenie kół samochodu. Przyczynami tego zjawiska są: nierównomierne zużywanie się ogumienia, odkształcenia koła powstające w wyniku uderzeń itp. Koło takie zaczyna w czasie jazdy bić, powodując pogorszenie kierowalności samochodu, nieprzyjemne drgania w zawieszeniu i układzie kierowniczym oraz przyspieszone zużywanie się elementów układu jezdnego. Dlatego okresowo należy sprawdzać wyrównoważenie kół. W tym celu badane koło unosi się i napędza silnikiem elektrycznym lub silnikiem samochodu (koła napędowe) nadając mu dużą prędkość obrotową. Niewyrównoważenie kół powoduje wyraźne drżenie samochodu.
Koła wyrównoważa się za pomocą urządzeń zwanych wyważarkami.
Wyważarka mechaniczna (rys. 6.3) ma wahliwie zamocowany wał napędzany silnikiem elektrycznym. Na końcu wału mocuje się badane koło i wyrównoważa je statycznie, po czym włącza się napęd. Podczas wirowania koła zmieniając położenię przesuwnych ciężarków osadzonych na wale wyważarki wyznacza się masę ciężarków wyrównoważających oraz punkt na obrzeżu tarczy badanego koła, w którym należy te ciężarki zamocować.
Wygodniejsze w użyciu są wyważarki elektrodynamiczne. W urządzeniach tych za pomocą specjalnych czujników drgania wału wyważarki przekazywane są w postaci impulsów elektrycznych do wskaźników umieszczonych na pulpicie sterowniczym. Wskaźniki umożliwiają bezpośrednio określenie, jak duży powinien być ciężarek wyrównoważający i gdzie należy go umieścić. Wyważarki takie budowane są zarówno w wersjach służących do wyrównoważania kół zdemontowanych z samochodu (rys. 6.4), jak i w wersjach służących do wyrównoważania kół bezpośrednio na samochodzie (rys. 6.5). Wyważarki przeznaczone do wyrównoważania kół zdjętych z samochodu wyposaża się w uchwyty szybkomocujące, a niekiedy także w niewielkie dżwi-gienki ułatwiające założenie koła.
Wyrównoważanie kół jest szczególnie ważne w szybkich samochodach osobowych (sportowych, wyścigowych), gdzie ze względu na znaczne prędkości obrotowe kół niewielkie nawet niewy-równoważenie powoduje powstawanie znacznych sił i jest wyraźnie odczuwalne przy prowadzeniu pojazdu. W samochodach takich powinno się wyrównoważać koła po każdym demontażu i po każdej naprawie ogumienia.