Reklama
A A A

Obróbka zasadniczych płaszczyzn kadłuba

Obróbka zasadniczych płaszczyzn kadłuba, tj. płaszczyzny górnej i dol­nej oraz płaszczyzn czołowych i bocznych, polega najczęściej na frezowa­niu, a rzadziej — na przeciąganiu. Przy frezowaniu płaszczyzny górnej i dolnej kadłub ustawia się na obrobionych w poprzedniej operacji nadlewach, przy czym w kierunku prostopadłym do frezowanych płaszczyzn ustala się go na surowej po­wierzchni dolnego kołnierza (do którego przykręca się miskę olejową) lub też na wewnętrznej płaszczyźnie przylegania pokryw łożysk głównych. Przy obróbce dalszych płaszczyzn kadłub ustala się na dolnej płaszczyźnie i dwóch kołkach. Ze względu na to, że przy frezowaniu kadłuba zdejmuje się warstwę metalu o znacznej grubości (zwykle 3f5 mm na każdej pła­szczyźnie), powstają przy tych operacjach znaczne siły skrawania, co z kolei zmusza do stosowania bardzo silnego zacisku kadłuba. Do frezowania zasadniczych płaszczyzn kadłuba w produkcji seryjnej stosuje się zwykle frezarki podłużne, a w produkcji wielkoseryjnej i ma­sowej — poziome, dwuwrzecionowe frezarki dwustronne (rys. 415) lub czterowrzecionowe (niekiedy sześciowrzecionowe) frezarki bębnowe (patrz rys. 244). Użycie wielowrzecionowych frezarek jest możliwe tylko przy odpowiedniej sztywności kadłuba. W przypadku użycia frezarek bębnowych wrzeciona rozmieszczone są parami z obu stron kadłuba. Każda płaszczyzna obrabiana jest w dwóch przejściach: zgrubnie i wygładzająco. Przy zgrubnym frezowaniu zdejmuje się 60f70°/o całkowitego naddatku z każdej strony. Na frezowanie wy­gładzające pozostawia się naddatek nie przekraczający zwykle 142 mm na stronę. Pomimo sztywnego zamocowania i rozdzielenia zdejmowanego naddatku na dwa przejścia, często przy tej obróbce zwłaszcza długich kadłubów wielocylindrowych, tworzą się odkształcenia (spaczenia) powo­dujące powstawanie odchyłek od prostoliniowości płaszczyzn. W celu uni­knięcia tych odchyłek stosuje się szlifowanie górnej i dolnej płaszczyzny na wzdłużnych karuzelowych szlifierkach do płaszczyzn. Niektóre wy­twórnie zamiast szlifowania stosują bardzo dokładne frezowanie oddziel­nie górnej i oddzielnie dolnej płaszczyzny przy użyciu zwykłych lub karu­zelowych frezarek pionowych. W silnikach z zapłonem samoczynnym bardzo ważne jest zapewnienie dokładnego położenia górnej płaszczyzny kadłuba względem osi wału korbowego, ponieważ wymiar ten wpływa na wielkość stopnia sprężenia. W takich przypadkach wykańczającą obróbkę górnej powierzchni kadłuba przeprowadza się przyjmując za postawę obróbkową otwory na wał kor­bowy i wał rozrządu. Frezowanie płaszczyzny górnej i dolnej oraz płaszczyzn czołowych wy­konywane jest w niektórych wytwórniach na automatycznych liniach ob­róbkowych. Na rys. 416 pokazano schemat linii automatycznej do obróbki górnej i dolnej płaszczyzny oraz dwóch otworów ustalających. Linia ta zaopatrzona jest w 13 silników elektrycznych o łącznej mocy 170 KM. Ogólna liczba pozycji wynosi 11, a liczba pozycji roboczych 7. Na linii tej wykonuje się następujące operacje: 1)zgrubne frezowanie górnej płaszczyzny, 2)zgrubne frezowanie dolnej płaszczyzny, zgrubne frezowanie powierzchni osadzenia pokryw łożysk głównych, 3)wykańczające frezowa­nie dolnej płaszczyzny oraz płaszczyzny podziału łożyska głównego, 4)przeciąganie bocznych powierzchni osadzenia po­kryw łożysk głównych, 5)wygładzające frezowanie górnej płaszczyzny, 6)wiercenie i rozwiercanie dwóch otworów ustalają­cych. Obróbka frezarska niektó­rych powierzchni kadłuba jest niekiedy wykonywana na tych samych liniach au­tomatycznych, na których przeprowadza się wiercenie drobnych, otworów. Na rys. 417 pokazano frezowanie (opuszczaną głowicą) powierz­chni czołowych łożysk głów­nych na automatycznej linii obróbkowej pokazanej na rys. 423. Obróbka bocznych płaszczyzn kadłuba odbywa się na wzdłużnych frezarkach dwustronnych przy frezowaniu obu boków jednocześnie lub też na frezarkach jednostronnych. W wielu przypadkach do obróbki bocznych po­wierzchni nie leżących w jednej płaszczyźnie stosuje się specjalizowane frezarki wzdłużne z wielowrzecionowymi głowicami. Przeciąganie spotyka się w produkcji masowej przy obróbce bardzo sztywnych kadłubów. Do tego celu używane są poziome przeciągarki ze­wnętrzne. Układ przeciągaczy pokazano na rys. 419 i 420. przeciągacze stopniowe, natomiast do obróbki wykańczającej — zwykłe przeciągacze szerokie. Do wad tej metody obróbki kadłubów zaliczyć należy duże wymiary, wysoki koszt oraz skomplikowaną konstrukcję stosowanych do tego celu przeciągarek i przeciągaczy. Oprócz tego duże siły skrawania powodują często odkształcenie kadłubów. Zmusza to do powtórnej obróbki przecią­ganych płaszczyzn lub do używania na kadłuby żeliwa o specjalnym skła­dzie zapewniającym jego większą wytrzymałość.