Zadaniem mechanizmu korbowego silnika jest zamiana postę-powo-zwrotnego ruchu tłoka na ruch obrotowy wału korbowego. Tłok jest sprzężony z wałem korbowym za pomocą kor-bowodu, który w czasie pracy silnika wykonuje ruch złożony. Ruch tłoka nadaje korbowodowi ruch postępowy, natomiast obracanie się korby wału korbowego wprawia korbowód w ruch wahadłowy wokół sworznia tłokowego, łączącego korbowód z tłokiem. Charakterystycznymi wymiarami mechanizmu korbowego są (rys. 2.24): r — promień korby, stanowiący odległość między osią wału korbowego i osią czopa korbowego; l — długość korbowodu; a — kąt obrotu korby wału mierzony od jej położenia w GMP. Znając promień korby r, długość korbowodu l oraz prędkość obrotową wału korbowego n (czyli potocznie — prędkość obrotową silnika) można obliczyć trzy zasadnicze parametry charakteryzujące ruch tłoka: • drogę tłoka przebytą od GMP • prędkość ruch tłoka oraz • przyspieszenie tłoka. Jest oczywiste, że zarówno prędkość tłoka, jak i jego przyspieszenie zmieniają się w czasie ruchu tłoka. Charakter tych zmian przedstawia rys. 2.25. Zależność drogi tłoka oraz jego prędkości c i przyspieszenia b od kqta obrotu wału karbowego Zaczynając od GMP (a = 0°), w miarę obracania się wału korbowego (przyrost kąta a) odległość x tłoka od GMP powiększa się, osiągając największą wartość w DMP, gdy wał korbowy obrócił się o pół obrotu, czyli o 180®. Teraz tłok zaczyna zbliżać się z powrotem do GMP i osiągnie to położenie po pełnym obrocie wału korbowego (a = 360°). Wykres prędkości tłoka w zależności od kąta obrotu wału korbowego a przedstawia krzywa c — j (a). Jak widać z wykresu, prędkość c tłoka jest równa zeru w zwrotnych położeniach (przy GMP i DMP), gdzie tłok musi zmieniać kierunek ruchu, musi więc także zatrzymać się. W podobny sposób można sporządzić wykres przyspieszenia tłoka, przedstawiony krzywą b = f (a). Z wykresu wynika, że największe przyspieszenie tłok osiąga w GMP i DMP, czyli w położeniach zmiany kierunku ruchu. Stałą prędkość (b = 0) tłok uzyskuje także w dwóch położeniach, a odpowiadają im kąty a = 90° i a = 270°.