Reklama
A A A

KONCENTRACJA I RÓŻNICOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO

Proces obróbki jednej i tej samej części może być wykonywany róż­nymi sposobami w zależności od warunków obróbki. Na przykład wałek stopniowy można obtoczyć zgrubnie w jednej operacji, przy większej ilo­ści zabiegów wykonywanych kolejno. Toczenie to można wykonać rów­nież w kilku operacjach o mniejszej ilości zabiegów w każdej operacji. Proces takiego toczenia może się odbywać na tokarce wielonożowej przy jednoczesnym wykonywaniu kilku zabiegów. Ilość zabiegów w danej operacji charakteryzuje jej złożoność lub, jak się mówi, stopień koncentracji. W przypadku gdy ilość zabiegów wykonywanych kolejno na obra­biarce jest znaczna, odpowiednią organizację pracy nazywamy koncen­tracją kolejną procesu technologicznego. Jeśli jednocześnie, równolegle wykonuje się znaczną ilość zabiegów w jednej operacji, to mówimy o koncentracji równoległej procesu tech­nologicznego. W przypadku gdy proces technologiczny jest podzielony na prostsze operacje o niewielkiej ilości zabiegów mówi się o zróżnicowanym procesie technologicznym. Koncentracja równoległa procesu technologicznego łączy się zwykle ze stosowaniem obrabiarek wielonarzędziowych (wielonożowych, wielo-wrzecionowych itp.), zapewniających wysoką wydajność. Jednakże stoso­wanie takich obrabiarek jest ekonomiczne tylko przy dużej skali pro­dukcji. Dla małej skali produkcji charakterystyczna jest organizacja pracy wg metody kolejnej koncentracji operacji. Obrabiając tylko jedną część robotnik wykonuje w jednej operacji kolejno wszystkie zabiegi, które można w sposób dogodny wykonać na danej obrabiarce. Jednak przy dużej skali produkcji w poszczególnych etapach obróbki obserwuje się różnicowanie procesu technologicznego na prostsze jedno-lub dwuzabiegowe operacje. Wiąże się to zwykle z wykonaniem różnorodnej, mało pracochłonnej obróbki prostszych powierzchni (np. nakiełkowanie wałków, wykończa­jące załamywanie krawędzi po obrobieniu części na automacie itd.). Sto­pień zróżnicowania zależy od szeregu czynników: wymiarów i ciężaru części, skali produkcji, charakteru obróbki, warunków i pracochłonności zakładania części na obrabiarkę itd. Dlatego też trudno ustalić jakiekolwiek ogólne zasady wyznaczania z góry takiego lub innego stopnia koncentracji lub zróżnicowania pro­cesu technologicznego przy jego projektowaniu. Często zależy on od posiadanego parku maszynowego.