Reklama
A A A

Elementy ustalające położenie przyrządu

Do zadań, jakie powinny spełniać przyrządy i uchwyty, należy również ustalenie prawidłowego ich położenia względem obrabiarki. Elementy służące do tego celu muszą ustalać uchwyty lub przyrządy w sposób okre­ślony i dokładny (np. uchwyty tokar­skie i szlifierskie) lub też umożliwiać jedynie ich ustawienie w sposób do­wolny (np. przyrządy frezarskie). Uchwyty tokarskie i szlifierskie (do szlifowania wałków) przymoco­wuje się najczęściej do tarcz zabierakowych, osadzonych na końcówkach wrzecion. Ustalenie uzyskuje się bądź za pomocą występu w kształcie czopa (rys. 137), bądź też za pomocą określonej w normie PKN/M-61205 wkładki centrującej (rys. 138). Na stołach frezarek lub wiertarko-frezarek przyrządy i uchwyty ustala się za pomocą dwóch czopów (rys. 139a, PKN/M-61201), wstawionych w środkowy rowek teowy stołu, wykonany dokładniej niż pozostałe. Czopy te osadza się częścią walcową bezpośrednio w korpusie przyrządu lub w przypadku, kiedy przewiduje się częste jego zakładanie i zdejmowanie, w specjalnych tulejkach wciśniętych w korpus. Jeżeli w stole obrabiarki są wykonane rowki teowe o wymiarach nie- znormalizowanych (np. w starszych typach obrabiarek), ustalanie przy- rządu odbywa się za pomocą wpustu, dostosowanego do wymiarów rowka i przymocowanego do korpusu przyrządu wkrętami (rys. 139b). Stosowanie wpustów jest bardzo niedogodne, gdyż obróbka wpustów jest bardziej kłopotliwa niż otworów na czopy, wpusty wystają i mogą łatwo ulec utrąceniu, niejednakowa szerokość rowków w stołach ogranicza możliwość przestawienia przyrządu z jednej obrabiarki na drugą i dlatego należy w miarę możliwości unikać stosowania wpustów.