Ekonomiczna dokładność obróbki
Podczas projektowania procesu technologicznego wykonania przedmiotu i przy wyborze metod jego obróbki należy uwzględnić, że istnieją określone granice ekonomiczne osiągalnych stopni dokładności.
Orientacyjna zależność kosztów obróbki od wielkości dopuszczalnego błędu przedstawiona jest na rys. 9. Taki przebieg podanej zależności tłumaczy się tym, że podwyższenie wymagań dotyczących dokładności powoduje przedłużenie czasu danej operacji oraz wymaga zastosowania lepszych obrabiarek i zatrudnienia pracowników o wyższych kwalifikacjach.
W produkcji seryjnej, a zwłaszcza masowej, czas obróbki jest zasadniczym czynnikiem wpływającym na ekonomiczność produkcji, dlatego przy projektowaniu procesu technologicznego obiera się takie metody obróbki, które mogą zapewnić otrzymanie wymaganej dokładności obróbki przy naj
krótszym czasie jej trwania. Tak pojętą dokładność obróbki nazywamy dokładnością ekonomiczną.
Porównując na przykład trzy rodzaje obróbki: najbardziej dokładny I (rys. 10), najmniej dokładny III oraz pośredni II, stwierdzimy, że przy tolerancjach mniejszych od & należy oczywiście zastosować rodzaj obróbki /, przy tolerancjach większych od A2 — rodzaj obróbki III, a przy tole-
rancjach leżących w granicach od &i do A2 najlepiej jest stosować II rodzaj obróbki.
Ekonomiczną dokładność obróbki charakteryzują średnie odchyłki od wymiarów nominalnych obrabianego przedmiotu przy pracy na obrabiarce w normalnych warunkach produkcyjnych.
W tabl. 7, 8 i 9 ^ podano średnie ekonomiczne dokładności obróbki wałków, otworów i płaszczyn, opracowane na podstawie doświadczeń różnych zakładów produkcyjnych. Dane te dotyczą obróbki na obrabiarkach uniwersalnych w normalnych warunkach produkcyjnych, tj. wówczas, kiedy_ obrabiarki, przyrządy, uchwyty i narzędzia są należycie dobrane i w dobrym stanie, a kwalifikacje robotników odpowiadają wymaganiom stawianym warunkom obróbki. W praktyce, zależnie od konkretnych warunków, możliwe jest odchylenie od podanych w tych tablicach wielkości, które są wartościami średnimi.