Reklama
A A A

Dociski mimośrodowe

Dociski mimośrodowe stosowane są w przyrzą­dach i uchwytach do szyb­kiego mocowania przed­miotów obrabianych. Za­mocowanie przedmiotu jest niejednokrotnie kilka razy szybsze niż przy uży­ciu docisków śrubowych. Wadą ich jest natomiast ograniczony zakres zasto­sowania, w odróżnieniu od docisków śrubowych, któ­re w zasadzie mogą być stosowane w każdym przypadku. Dociski mimośrodowe nadają się do umo­cowania przedmiotów o stosunkowo małych odchyłkach wymiarowych oraz pod warunkiem, że podczas obróbki nie występują silniejsze drgania. Na rys. 127 pokazano trzy znormalizowane (PKN/M-61061-4-61063) rodzaje docisków mimośrodowych: a) krążkowe, b) widlaste i c) zaciski mimośrodowe. Część robocza docisku mimośrodowego ma najczęściej zarys kołowy. Zarysy w postaci spirali Archimedesa lub spirali logarytmicznej są wpraw­dzie lepsze w pracy (ze względu na stałość lub małą tylko zmianę kąta zaklinowania), jednak są stosowane bardzo rzadko ze względu na trudności wykonania. Mimośrodowość docisków E musi być tak dobrana, aby w zakresie tolerancji wymiaru przedmiotu, w warunkach normalnego tarcia (powierz­chnie przedmiotu i docisku są suche) można było osiągnąć samohamow­ność. W Polskich Normach przyjęto wielkość mimośrodowości E — 0,00111 • R na każdy stopień wychylenia dźwigni, tzn. E = 0,00111 R • a gdzie: R — promień krzywizny krążka mimośrodu w mm i a — kąt wy­chylenia dźwigni mimośrodu w stopniach. Przy obrocie dźwigni o 180° skok mimośrodu wynosi 2E. Podstawiając te wielkości do powyższego wzoru otrzymamy 2E = 0,00111 R • 180 skąd E = 0,1 • R Wartości E mniejsze od 0,1 • R zwiększają samohamowność, większe zaś zmniejszają. Na rys. 128 przedstawiono kilka przykładów zastosowania docisków mimośrodowych, na rys. 128a — połączenie mimośrodowego docisku krąż- kowego z dociskiem płytkowym, na rys. 128b — połączenie mimośrodo­wego docisku widlastego z dociskiem płytkowym, a na rys. 129 — bardzo wygodne, dwupunktowe mocowanie rury ssącej silnika za pomocą jednego docisku mimośrodowego.