Zasady procesów technologicznych
W celu wykonania przedmiotu o kształcie prostym lub złożonym w warunkach fabrycznych należy opracować jego proces technologiczny. Bez znajomości procesu technologicznego niemożliwe jest przygotowanie i prowadzenie produkcji, ponieważ na jego podstawie zamawia się potrzebne materiały wyjściowe lub półfabrykaty, przygotowuje narzędzia, projektuje i wykonuje przyrządy i uchwyty itd., wreszcie opracowuje kalendarzowy plan produkcji.
Zakres prac związanych z opracowaniem procesu technologicznego zależy od wielu czynników, np. od rodzaju wyrobu, wielkości produkcji, od tego, czy proces jest opracowany dla zakładu nowobudowanego, czy dla zakładu istniejącego itd. Pomimo tego zasady i kolejność projektowania są jednakowe. Opracowanie na przykład procesu technologicznego kadłuba silnika spalinowego polega na:
1)przeanalizowaniu danych wyjściowych,
2)określeniu sposobu wykonania i wymiarów półfabrykatu,
ustaleniu wstępnego planu operacyjnego,
3)wyborze podstaw (baz) obróbkowych dla ustawienia i mocowania przedmiotu na obrabiarkach podczas obróbki,
4)wyborze obrabiarek, narzędzi, przyrządów i uchwytów dla poszczególnych operacji,
doborze warunków skrawania oraz określeniu wymiarów, naddatków i tolerancji międzyoperacyjnych,
5)ostatecznym opracowaniu planu operacyjnego,
6)obliczeniu normy czasu dla wykonania poszczególnych operacji,
9) ostatecznym opracowaniu dokumentacji technologicznej.
Projektowany proces technologiczny powinien spełniać dwa zasadnicze
warunki:
7)warunek technologiczny; przy założonych lub istniejących warunkach produkcyjnych i wielkości produkcji powinny być spełnione żądania konstruktora, uwidocznione na rysunku wykonawczym;
8)warunek ekonomiczny, zgodnie z którym całkowity koszt realizacji projektowanego procesu powinien być jak najmniejszy.
Dlatego projektując proces technologiczny należy każdy jego etap czy nawet element przeanalizować pod kątem widzenia warunków — technologicznego i ekonomicznego. Oba omawiane warunki stanowią nierozerwalną całość, ponieważ są one jakby syntezą wszystkich czynników i reguł określających wybór procesu technologicznego.
Opracowanie prawidłowego procesu technologicznego jest koniecznym, lecz nie wystarczającym warunkiem otrzymania produkcji o właściwej jakości. Nieprzestrzeganie prawidłowego procesu technologicznego powoduje powstawanie braków i obniżenie wydajności pracy, ponieważ doprowadza do otrzymania niewłaściwych wymiarów obrabianego przedmiotu i innych błędów, powodujących wzrost kosztów produkcji, przeróbki itd. Dlatego też zadaniem technologa jest nie tylko opracowanie procesu technologicznego, lecz również wprowadzenie go do produkcji i kontrola stosowania na każdym jego etapie.
W rozdziale tym omówimy poszczególne etapy projektowania procesów technologicznych obróbki skrawaniem oraz szereg związanych z tym zagadnień.