Obróbka otworów
Obróbka otworów może być wykonywana na wiertarkach, tokarkach, wytaczarkach, przeciągarkach, szlifierkach i innych obrabiarkach, przy czym do tego celu mogą być użyte wiertła, rozwiertaki, wytaczaki, prze-ciągacze, ściernice i inne narzędzia. W ten sposób technolog ma do dyspozycji wiele różnych metod obróbki, umożliwiających tworzenie bardzo różnorodnych ich kombinacji. Ustalenie ogólnie obowiązujących zasad wyboru kolejności obróbki otworów jest niemożliwe, ponieważ wpływa na to wiele czynników: średnica otworu, jego długość, wymagana dokładność i gładkość powierzchni, kształt i wymiary (ewentualnie ciężar) obrabianego przedmiotu, jego materiał, wielkość produkcji itp. Najbardziej typowe plany obróbki otworów o normalnej długości (l ^ 5 d) podane są w tabl. 29. Przy wykonywaniu otworów, dla których wymagana jest dokładność według klasy 1, w zasadzie stosuje się te same plany obróbki co przy otworach o dokładności odpowiadającej klasie 2, jednak uzupełniane dodatkową obróbką, przy zastosowaniu jednej z następujących metod: ręczne lub maszynowo-ręczne rozwiercanie, bardzo dokładne wytaczanie (diamentowanie), szlifowanie lub gładzenie (honowanie).
Wykonanie długich otworów (l > 5d) wymaga stosowania bardziej skomplikowanego procesu technologicznego (zwiększa się liczbę stopni obróbki) niż wykonanie otworów o normalnej długości. Obróbka bardzo długich otworów (l > lOd) wymaga stosowania specjalnych narzędzi i sposobów pracy, o czym będzie mowa dalej.
Przy obróbce otworów, poza dokładnością wymiaru średnicy i gładkością obrobionej powierzchni, duże znaczenie ma często prawidłowość położenia osi otworu w stosunku do określonych powierzchni lub osi przedmiotu, którą można osiągnąć w sposób pewny jedynie obrabiając najpierw otwór całkowicie, a następnie (po ustaleniu przedmiotu tym otworem na dokładnym trzpieniu) — ostatecznie te powierzchnie przedmiotu, które mają być współosiowe z otworem.
Ogólnie biorąc dokładna obróbka otworu jest ze względu na gorszy dostęp oraz mniejszą sztywność narzędzia i jego zamocowania zagadnieniem trudniejszym niż dokładna obróbka zewnętrznej powierzchni walcowej. Z tych względów w najdokładniejszych klasach (1, 2, 2a) układu pasowań dla jednej i tej samej średnicy tolerancja otworu jest o 50% większa od tolerancji wału.