Korpusy
Korpus przyrządu lub uchwytu łączy wszystkie jego elementy. Kształt korpusu jest uzależniony od rozmieszczenia zasadniczych elementów i mechanizmów, co z kolei wynika z kształtów i wymiarów przedmiotu i rodzaju wykonywanej obróbki. Korpusy są zwykle najbardziej złożonym i najkosztowniejszym elementem przyrządu lub uchwytu, a w związku z tym ich konstrukcja powinna być dokładnie przemyślana.
Zasadniczymi warunkami, jakie powinien spełniać korpus są: sztywność, zwartość i prosty kształt. Korpus powinien być dostatecznie sztywny, aby nie drgał pod wpływem sił skrawania i nie odkształcał się wskutek działania sił mocowania. Prosty kształt ułatwia ustawianie obrabianego przedmiotu oraz dostęp do poszczególnych elementów przyrządu lub uchwytu w celu dokonania ich przeglądu i oczyszczenia z wiórów.
W zależności od użytego materiału i sposobu wykonania rozróżniamy następujące rodzaje korpusów:
1)odlewane specjalnie dla danego przyrządu lub uchwytu,
2)spawane z blach, kształtowników i innych części stalowych,
3)składane z części stalowych i żeliwnych (najczęściej znormalizowanych) łączonych śrubami i kołkami,
4) wykonane w postaci znormalizowanych pojedynczych odlewów.
W przemyśle silnikowym, szczególnie przy produkcji wielkoseryjnej i masowej, najczęściej stosowane są korpusy odlewane z żeliwa albo specjalnie projektowane dla danego przyrządu lub uchwytu, albo też w postaci pojedynczych znormalizowanych odlewów. Korpusy odlewane są najbardziej sztywne, wygodne i niezawodne w pracy. Korpusy odlewane, specjalnie projektowane dla każdego przedmiotu mają jeszcze tę zaletę, że można im nadać niemal dowolny kształt, dostosowany do występujących w danym przypadku wymagań, co jest szczególnie ważne przy budowie przyrządów złożonych. Do wad takiego rozwiązania należy zaliczyć większy koszt oraz to, że ich zaprojektowanie i wykonanie wymaga znacznej ilości czasu. Odlewy znormalizowane nie mają oczywiście tych wad, gdyż są wykonywane w dużych seriach i mogą się znajdować w magazynie nawet częściowo obrobione. Jak wynika z praktyki można bardzo często stosować przyrządy i uchwyty obrobione ze znormalizowanych odlewów. Na rys. 141 pokazano znormalizowane odlewy korpusów stosowane w radzieckich wytwórniach samochodowych i lotniczych.
Ze względu na jednostkową produkcję specjalnych przyrządów i uchwytów należy przy ich projektowaniu dążyć do jak najprostszej konstrukcji, aby uniknąć stosowania skomplikowanych i tym samym kosztownych modeli i rdzeni. Bardzo istotną rolę w tym przypadku odgrywa również usunięcie przed obróbką naprężeń wewnętrznych (powstałych na skutek nie-
równomiernego stygnięcia) przez zastosowanie odprężania. Przy projektowaniu należy zwracać uwagę na technologiczność konstrukcji korpusów, których wykonanie jest zwykle bardzo pracochłonne.
W przypadku gdy chodzi o szybkie wykonanie przyrządu, jak np. w pierwszych okresach uruchamiania produkcji, oraz do niedużych przyrządów, stosuje się korpusy składane ze znormalizowanych części łączonych śrubami i kołkami. Na rys. 142 przedstawiono przyrząd wiertarski do obróbki otworów w łbach i stopach korbowodów, składający się z 29 części, z których 27, w tej liczbie i korpus, stanowi części znormalizowane.
Korpusy spawane używane są w przypadku, kiedy wytwórnia nie ma własnej odlewni lub kiedy zależy na szybkim ich wykonaniu oraz na szczególnie małym koszcie, który jest przeciętnie o 30% mniejszy od kosztu
korpusów odlewanych. Konstruktor spawanego przyrządu ma dużą swobodę przy projektowaniu. Przez zespawanie szeregu prostych części można otrzymać złożony kształt korpusu, którego wykonanie w postaci odlewu wymagałoby użycia skomplikowanych rdzeni i modeli.