KONTROLA OBRÓBKI KORBOWODÓW
Przy ostatecznej kontroli korbowodów wykonywane są następujące czynności:
1) Oględziny zewnętrzne korbowodu i jego pokrywy.
a)Sprawdzenie średnicy stopy. Służą do tego sprawdziany czujnikowe (pasametry) lub pneumatyczne przyrządy miernicze.
b)Sprawdzenie szerokości stopy za pomocą sprawdzianów czujnikowych lub szczękowych sprawdzianów granicznych.
c)Sprawdzenie prostopadłości czół stopy względem osi otworu przeprowadzane zwykle za pomocą przyrządów specjalnych, w których korbowód jest osadzany na trzpieniu rozprężnym wprowadzanym w otwór stopy i obraca się razem z trzpieniem dookoła jego osi. Dwa czujniki zamocowane na stojakach przyrządu opierają się nóżkami o oba czoła stopy korbowodu. Przy obrocie korbowodu dookoła osi stopy odchylenia strzałek czujników wykazują wielkość bicia czół obu płaszczyzn.
d)Sprawdzanie średnicy otworu główki i selekcja korbowodów na grupy wymiarowe wykonywana zwykle za pomocą pneumatycznych przyrządów mierniczych. Selekcja oznacza zwykle podział na 3 4 grupy według średnic otworów główki.
e)Sprawdzanie odległości między osiami stopy i główki oraz równoległości tych osi przeprowadzane zwykle za pomocą przyrządów specjalnych, podobnych do przedstawionego na rys. 405.
Na płycie 1 przyrządu zmontowany jest stojak 3 z obrotowym trzpieniem 2 i tulejką rozprężną na przednim końcu trzpienia. Rozprężanie tulejki następuje za pomocą stożka połączonego z cylindrem pneumatycznym 4, osadzonym na końcu trzpienia 2 i obracającym się razem z nim.
Korbowód osadza się w przyrządzie przez założenie na trzpieniu rozprężnym 2, wprowadzanym do otworu stopy. Rozprężanie trzpienia usuwa wpływ tolerancji średnicy otworu stopy korbowodu na pomiar rozstawienia osi otworów stopy i główki i sprowadza do minimum czas ustawiania i zdejmowania korbowodu. W otwór główki korbowodu wprowadza się czop 5. Osadzony na trzpieniu 2 korbowód obraca się aż do oparcia o dźwignię 6.
W celu sprawdzenia rozstawu osi otworów korbowodu do czopa 5 dosuwa się dźwignię 7, osadzoną na trzpieniu 8, ułożyskowanym w stojaku 9 po lewej stronie przyrządu. Dźwignia 7 może wahliwie obracać się dookoła osi kołka 10, co zapewnia należyte stykanie się z czopem. Trzpień 8 może być przesuwany ruchem postępowym. Na osadzonym w kadłubie stojaka 9 czopie 11 zamocowany jest pierwszy czujnik, którego nóżka opiera się o sworzeń przełknięty przez trzpień 8; oś sworznia, oś trzpienia 8 oraz oś wahania dźwigni 7 znajdują się w jednej płaszczyźnie. Dzięki temu nierównoległość osi otworów główki i stopy korbowodu nie wpływa na pomiar ich wzajemnej odległości. Przed rozpoczęciem pomiaru strzałkę czujnika ustawia się w położeniu zerowym według korbowodu wzorcowego.
Równoległość osi stopy i główki korbowodu sprawdza się na tym przyrządzie za pomocą drugiego czujnika, osadzonego na sworzniu 12, przy czym nóżka czujnika dotyka końca dźwigni 7. Na pomiar nierównoległości osi główki i stopy nie ma wpływu zmiana ich odległości, ponieważ czujnik zamocowany jest na trzpieniu 12, przesuwającym się razem z trzpieniem 8. Strzałkę czujnika ustawia się w położeniu zerowym według korbowodu wzorcowego. Dla ustalenia rzeczywistej nierównoległości osi sprawdzanego korbowodu należy odchylenia strzałki czujnika od położenia zerowego przeliczyć wg ramienia dźwigni równego 100 mm.
Na tym przyrządzie sprawdza się też, czy osie stopy i główki korbowodu są położone w jednej płaszczyźnie (skręcenie korbowodu). W tym celu na przyrządzie umieszczona jest dźwignia '6 stykająca się dwoma krawędziami z osadzonym w główce korbowodu czopem 5. Dźwignia 6 jest osadzona wahliwie na osi 14 i do jej występu dosuwany jest ruchomy trzpień 15, połączony z trzecim czujnikiem. Trzpień z czujnikiem osadzony jest pod kątem w specjalnym stojaku 13. Strzałkę tego czujnika ustawia się na zero również według korbowodu wzorcowego. Odchylenia
czujnika od zera wykazują, że osie stopy i główki korbowodu nie leżą w jednej płaszczyźnie.
Wreszcie na przyrządzie tym można również zmierzyć odległość płaszczyzny czoła główki od płaszczyzny czoła stopy, posługując się w tym celu dźwignią 16, połączoną z odpowiednim czujnikiem.