Reklama
A A A

Mechanizmy nośne i jezdne

Mechanizmy nośne i jezdne. Do mechanizmów nośnych i jezdnych motocykl zaliczamy ramę, elementy zawieszenia i koła z piastami. Rama stanowi szkielet motocykla, do którego umocowane są pozostałe mechanizmy. Rozróżnia się ramy zamknięte, których przednia część ma kształt wieloboku i otwarte — bez dolnej części, której zadania jako elementu nośnego spełnia korpus zespołu napędowego. We współczesnych motocyklach coraz częściej stosuje się ramy odbiegające kształtem od stosowanych dawniej podwójnych zamkniętych ram rurowych (rys. 27.6 a). Spotyka się więc ramy wykonane z kształtowników blaszanych, ramy mieszane, w których elementy rurowe są łączone z bla­szanymi, a także ramy szczątkowe (rys. 27.6 b). W tym ostatnim przypadku jako elementy nośne wykorzystuje się także inne części, jak zespół napędowy, rozmaite osłony, a nawet zbiornik paliwa. Zawieszenie koła przedniego musi spełniać nieco inne wy­magania niż zawieszenie koła tylnego. Wynika to stąd, że koło przednie jest kierowane i jego zawieszenie w istotny sposób wpływa na stateczność mo­tocykla. Koło tylne natomiast jest napędzane i jego ruchy związane z pracą elementów sprężystych zawieszenia nie mogą wpływać na sposób przekazy­wania napędu. W obecnie produkowanych motocyklach stosuje się teleskopowe lub wahaczowe zawieszenie przedniego koła (rys. 27.7). W obu rozwiąza­niach koło znajduje się między dwoma elementami sprężystymi — telesko­pami — tworzącymi tzw. widelec, związany z kierownicą. W zawieszeniu teleskopowym (rys. 27.7 a) oś koła jest osadzona bezpośrednio w uchach teleskopów widelca. W zawieszeniu wahaczowym (rys. 27.7 b) oś koła jest połączona z teleskopami widelca za pomocą wahacza. Zawieszenia te różnią się kinematyką. Jest to widoczne na rys. 27.7, na którym strzałkami zaznaczo­no kierunek przemieszczania się osi koła względem ramy motocykla. Ostatnio uznano wyższość rozwiązania wahaczowego. Obserwujemy ponadto dążenie do stosowania krótkich wahaczy. W większości motocykli teleskopy widelca są elementami resoru-jąco-tłumiącymi. Elementem sprężystym jest sprężyna śrubowa, natomiast tłumienie jest wywołane przepływem oleju, podobnie jak w amortyzatorach samochodowych. Na rys. 27.8 przedstawiono konstrukcję zawieszenia mo­tocykla Pannonia. W motocyklu tym teleskop tylnego zawieszenia stanowi również połączenie resorującej sprężyny śrubowej z amortyzatorem hydra­ulicznym. W większości motocykli stosuje się wahaczowe zawieszenie tylnego koła (rys. 27.9 a). W starszych konstrukcjach spotyka się jeszcze niekiedy zawieszenia suwakowe (rys. 27.9 b). W motocyklach z reguły są stosowane koła szprychowe. Tylko w skuterach stosuje się koła z tarczami tłoczonymi o konstrukcji podobnej jak w samochodach. Koła szprychowe są lżejsze i mają mniejszy moment bezwładności. Ogumienie oraz obręcze kół motocyklowych nie różnią się w zasadzie od samochodowych, z tą różnicą, że obręcze motocyklowe są przystosowane do mocowania szprych. Piasty kół ułożyskowane są na łożyskach tocznych na osi koła. Są one najczęściej odlewane ze stopów lekkich i stanowią całość z bębnem hamulcowym. Piasta tylnego koła składa się z dwóch części: stałej, do której mocowane są szprychy, oraz odejmowanej, stanowiącej element napędza­jący koła. Do tej części piasty mocowane jest koło łańcuchowe, a w przypadku napędzania wałkiem — koło zębate. Piasta przedniego koła jest jednoczę­ściowa, podobna do tej części piasty tylnego koła, do której mocowane są szprychy. Na rys. 27.10 przedstawiono konstrukcję kół motocykla Jawa.