Reklama
A A A

Korbowody

Zadaniem korbowodów jest zamiana ruchu posuwisto-zwrotnego tłoków na ruch obrotowy wału korbowego. Korbowód składa się z trzech części: główki, w której ułożyskowany jest sworzeń tłokowy, łba, obejmującego czop korbowy, i trzona, który łączy główkę z łbem (rys. 2.16). Szczególnie w silnikach szybkobieżnych korbowody powinny być jak najlżejsze. Jednocześnie korbowód powinien być wytrzymały, głównie na wyboczenia, co wynika z charakteru jego pracy. Naj­prostszą metodą zmniejszenia ciężaru i _ zwiększenia wytrzymałości korbowodu jest skrócenie jego trzona. Jednak zbytnie skrócenie kor­bowodu powoduje wzrost siły bocznego nacisku na tłok. W główce korbowodu ułożyskowany jest sworzeń tłokowy, obraca­jący się w tulejce brązowej jednolitej lub zwijanej z taśmy brązowej albo bimetalowej. Stosowany jest brąz cynowo-fosforowy lub ołowio-wo-fosforowy. Taśma bimetalowa składa się ze stalowej powłoki zewnętrznej, pokrytej wewnątrz warstwą brązu ołowiowego. Długość tulejki jest zwykle równa długości główki, a nie­kiedy nieco wystaje po obu jej stronach. Luz między główką korbowodu a piastami tłoka wy­nosi od 1 do 2 mm. Olej do smarowania sworznia dostaje się przez otwór lub przecięcie w główce. W silnikach bar­dzo wysilonych olej doprowadzany jest pod ciś­nieniem przez kanał wywiercony w trzonie kor­bowodu lub rurkę umieszczoną wzdłuż trzona. Łeb korbowodu jest z reguły dzielony i obej­muje ślizgową panewkę korbowodu. Pokrywa z częścią przytrzonową łba korbowodu połączo­na jest za pomocą dwóch śrub lub wkrętów. Łeb korbowodu może być dzielony w płaszczyź­nie prostopadłej do jej osi (rys. 2.17a) lub skoś­nie (rys. 2.17b). Skośne przecięcie łba korbowo­du zapewnia wyjęcie tłoków z cylindrów silnika bez konieczności wyjmowania wału korbowego. Ze względu na sztywność i odporność na wy-boczenie trzon korbowodu ma zawsze przekrój dwuteownika. Poza bardzo nielicznymi wyjąt­kami trzony korbowodów nie są obrabiane. Korbowody wykonuje się ze stali węglowych lub niskostopowych do ulepszania cieplnego. Są one kształtowane na gorąco metodą kucia w fo-remnikach, a następnie poddawane obróbce cieplnej. Sprawą bardzo istotną jest nie tylko jak najmniejszy ciężar korbowodów, ale rów­nież jednakowy ciężar wszystkich korbowodów v/ silniku. Nakrętki śrub korbowodów oraz wkręty sta­rannie zabezpiecza się przed możliwością oblu­zowania. Najczęściej stosuje się nakrętki koronowe zabezpieczane za­wleczkami. Śruby korbowodów zalicza się do najbardziej odpowie­dzialnych elementów konstrukcyjnych silnika. Z tego względu wy­konane są ze stali węglowych wyższej jakości lub ze stali stopowych, a następnie poddawane obróbce cieplnej.